Tuesday, 26 May 2020

Nh. Tay Ngàn (1943 - 1978)















Nh. Tay Ngàn

Tên thật: Nguyễn Văn Nhĩ
(1943 Trà Vinh - 1978 Paris)
Hưởng dương 35 tuổi



Như một poète maudit, Nh.Tay Ngàn sống lang thang, khốn khó ở Paris, một số thành phố khác ở châu Âu khi sang du học về kỹ sư canh nông từ năm 1965. Có lúc phải mang bệnh lao, đã từng vào nhà thương điên nhưng lúc nào cũng say sưa làm thơ viết truyện. Đã từng kết bạn với Phạm Công Thiện và Thi Vũ, bất mãn với không khí văn nghệ bấy giờ tại Sài Gòn, ông sáng tác thơ như một nỗ lực không ngừng đầy tính nổi loạn. Thơ ông thường có mặt trên tập san VĂN vào những năm 1964 đến 1975.

Thơ ông, lúc đầu ngồn ngộn những hình ảnh hiện sinh thể hiện phần lớn ở thể tự do với những thi ngữ táo bạo.

Khoảng ngực trần của em trời mùa đông
Anh yêu em vô ngần lúc chập tối
Muốn nói vạn lời cho sao hôm mọc
Lúa vàng chờ lưỡi hái
Tử thần chờ anh nhà cửa lầm lì
Sao hôm sau áng mây ám thần trí anh kiệt quệ
Anh sợ nằm trong căn phòng đơn đêm ngủ không được

Ra đón em ngoài gió bấc tuyết rơi

Chuyến tàu bị nạn ngoài biên giới
Anh thầm hỏi ga nào có em

Nụ cười ánh đèn khuya khoắt
Người ta còn có thể yêu nhau nữa không
Khi hồn đêm không nhấc nổi nụ cười


Claude cởi áo lót. Mùa đông sượng sùng ác nghiệt. Mùa đông mùa mùa đông. Vú nàng xệ như mái tuyết mỏi đêm. Vú nàng ủ rủ như con bò già hết sữa.

Nàng đưa tay che phần da bụng xếp nếp. Những đứa con ở đâu. Những đứa con của nàng tôi ôm nàng em buồn lắm hả Claude, nàng cười nàng cười trái chát.

Đôi mắt em buồn. Đôi mắt em ôi sầu não.

Tôi hôn lên mùi nước hoa đã lánh xa nàng. Ngày xưa phải không Claude, ngày xưa có lẽ búp bông hé nở ong bướm bát ngát sớm mai. Claude. Claude thở dốc. Đế lộ nào rời hoàng hậu mồ mả lên ngôi rêu vàng ẩm mục. Tôi lượn mình nghe lụn máu xanh.


Nhưng càng về sau, thơ ông càng tối tăm, u uẩn với những huyễn cảnh siêu thực thông qua nhũng dòng chữ đậm chất ẩn mật.


Bến đất người thiếu mộ
Trời mưa ơi mưa đến Nojamj
Trời nước mắt là mùa ráo lệ
Hỡi mỗi thu điền
Phải lá tím chếch vào chiều edenlap
Người đi đâu từ cõi sấm truyền
Mất mắt Liên một Rồng tôi chết
Màn chiêm bao chim lã với sắc gì
Hỡi nước mắt hay cả mùa lá úa
Và từ đâu Remmén jamón lo tos
Mật người đắng từ tim
Tim eden tôi thấy em Ré


Trời nửa xanh thầy tôi vừa rọc áo sấm
Tôi thét đau hồn đã nhập ba ngàn
Con nước Elbre chiếc xuồng đưa tôi mãi
Kẻ gọi tên là giọng của Liên buồn
Ngàn là tôi hay Ngàn tôi Liên sống đó
Liên hỡi Liên dù là nước quyện về miền
Tôi chải tóc kẽ môi vừa nứt
Bỗng mặt trời nghe sói tru tinh
Đất như thấp với mùa tan tác lá
Buồn hoen hoen ngấn đói trong phố người
Chim cú cũ có lần thành ba con nhạn
Rời rời về rừng giữa mặt trời cao
Ai có nhớ cô Liên về hoàng tộc
Đường lê thê tôi gỡ phiến da mình.


Ông chấm dứt đời mình lặng lẽ trong căn phòng trọ tại Paris vào năm 1978 sau nhiều ngày không ai biết. Không rõ thi sĩ Nh. Tay Ngàn có Đi Hết Một Đêm Hoang Vu Trên Mặt Đất như tựa đề một quyển sách của Phạm Công Thiện, bạn ông hay chưa?





TRÍCH THƠ ĐÃ ĐĂNG TRÊN TẬP SAN VĂN TRƯỚC 1975








BÀN TAY

trên cao xa kia nhớ nhung nàng chỉ còn mảng trời tím lạnh.

buổi chiều tắt dần tắt dần tiếng chuông,

cây lá sẩm.

nàng vuốt lấy mặt nàng,

thấy ngón tay nàng ướt đẫm.



những đớn đau lớn theo đời nàng

nàng đếm mãi trên bàn tay

(ôi những ngón tay yếu ớt như côn trùng đơn chiếc)

còn thanh xuân nàng ư?

nàng hỏi sao mùa đông loài chim ủ rũ



ôi những chiều những chiều kéo nàng vào bóng tối

những xót đau khó hiểu của hồn chàng,

chàng đặt giữa vũng tay nàng,

chàng bỏ chàng đi;

rồi mặc tình cho con lốc bi thương cháy rực.



nàng vuốt lên thân thể nàng;

ôi bàn tay em đâu là cánh tay anh.

nàng hôn lấy hôn lấy từng chiếc móng.

ở cuối đêm khuôn mặt chàng xanh.







CHIM

một sáng thức dậy nàng biết nàng không còn tiếng hót

mặt trời nàng nhìn thẳng

cũng hóa đen



rồi mùa rét mang về nhớ nhung

lòng nàng mướt xanh

vết thương tự đấy mưng lên

nàng muốn bay vào miền ấm áp của lòng chàng

nhưng cánh nàng đã mỏi



và bắt đầu nàng gọi

rừng chập chùng

căn lầu vườn cây bốc cháy

đêm ơi đêm anh ơi anh



Tập san VĂN số 19








MÙA THU THÀNH PHỐ

Một sớm thức giấc anh chợt nhớ ra mình đang ở trong một thành phố xa lạ

Anh chợt nhớ ra sau cơn mộng kinh hoàng em đã ngàn trùng mây nước kêu gào vô vọng nhớ thương

Đáng lẽ giờ này em đang nũng nịu trong vòng tay anh, mớ tóc đen mềm mướt, đôi mắt ngái ngủ dịu dàng và bên ngoài nắng ấm dọi qua song

Căn phòng vang tiếng em cười vui bữa ăn sáng mà anh nghe thấy cùng một lúc với giọng chim sẻ ca hát trên những mái ngói

Rồi anh đưa em qua những cửa nhà thân thuộc, một cái dốc một chiếc cầu con sông chợ nhóm, vườn thú có những lùm cây xanh tươi hoa đỏ và anh rẽ tay mặt

Trên đường về nhà qua những con đường bóng mát anh thường huýt sáo

Đâu ngờ đến ngã rẽ cuối cùng bây giờ anh ở đây với bầu trời xám thấp, các cửa kính đóng chặt – đóng chặt ngàn đời, những ống khói đen sầm

Anh lo sợ cho em trong những buổi chuông về bước nhỏ đánh thức mọi vật reo hò kỷ niệm

Anh lo sợ trong những chiều sụp tối gian phòng vắng lạnh bóng đêm lặng lẽ vây lấy em

Anh lo sợ ở cuối đêm anh trở về hình bóng chập chờn không sưởi đủ chuỗi ngày em đốt bằng ký ức

Em ơi, đâu còn ai cận kề bên em những giữa đêm mưa dưng không òa khóc

Làm thế nào có thể quên em những khi hoàng hôn sậm mặt

Trong vườn Luxembourg anh ngó anh ngồi im một mình

Những hàng cây đượm vàng lá úa

Mỗi trận gió đem rơi từng chiếc u sầu

Những pho tượng hoen rỉ kia yêu nhau ngàn năm

Cặp tình nhân trong một góc hôn dài đắm đuối

Đâu như đôi ta phải vội vã xa lìa

Để những giọt nước mắt em anh chưa kịp lau

Chưa kịp nếm đắng cay trên môi em đầu lưỡi

Làn tóc rối tung không đợi anh kịp vuốt

Để tháng ngày em xõa mộng thương đau

Em ơi em, làm cách nào em giam giữ hoài con chim giữa lòng ngực

Anh bay ra thương tích đầy hồn

Em ơi em, những nắng mưa bên kia miền nhiệt đới

Với âu lo chuông đổ gió về

Em lụn tàn đêm gối chiếc bơ vơ

Ôi mộng mị nuôi cuộc đời sao đủ

Còn tương lai kia anh mang bỏ giữa rừng

Em lạc lõng giữa hùm beo rắn rít

Với thân gầy em chỉ khóc van xin.

*

Làm thế nào có thể quên em được khi đèn đường bật lên vàng võ

Trong những nẻo quanh co phố lầu tẻ ngắt

Anh tìm một vì sao như lệ mắt em

Anh chỉ thấy một khung trời mưng mủ

Và hai tay lạnh giá đã dầy.






ẢNH TƯỢNG CUỐI THU


Khi anh mệt mỏi leo lên ngọn đồi ở miền Orsay

nghe những chuyến xe lửa hú,

anh dẫm lên lớp lá khô như giấc mộng tàn;

nhớ lại khi xưa em là đồng bằng mỗi ngày anh núi rừng ao ước,

muốn gặp nhau anh cất lời gọi vọng,

em trao tình hoa dại đọng sương;

giờ anh đã mờ xây xa vắng,

ngóng về em tiếng gào còm cõi,

chạm xác xơ mặt cỏ nám u buồn.



Khi những chiều anh đáp xe về thành phố và

qua vườn Luxembourg,

nhìn pho tượng trần truồng gục đầu ngó đất;

lá rụng dày thương nhớ trở vàng thêm.









ĐÊM XỨ LẠNH

Nàng nhỏ xuống trí nhớ những giọt lệ xanh

Mộng mị hoang vu tôi mọc dày nấm mốc

Nàng thở trong tim những ngày tháng ấm

Tôi ôm nàng tay vắng hư không

Cay đắng hiện lên như luồng gió lạnh

Tôi cuồng quay như trái bóng dưới chân.



Trong dĩ vãng móng tay nàng nhọn

Đêm trở mình tôi ve vuốt vết thương

Và mắt nàng nửa đêm tinh tú

Triền miên rơi xa xót nhớ nhung.





ĐƠN KHÚC CỦA LIỄU

Ba giờ trưa một khúc nhạc sầu

Un jour sans toi

Những chiếc lá tàn rơi không cần một làn gió

Điếu thuốc đốt lên hình bóng

Và chợt tắt bơ vơ

Kỷ niệm xuống đêm

Ở chót vót của tuyệt vọng

Anh im lìm ngắm hai tay không



Un jour sans toi

Người thủy thủ già từ bỏ biển khơi

Chiếc tàu đã chìm

Căn phòng nhuộm đầy bóng tối

Mền gối bắt đầu rã mục



Liễu ơi Liễu

Un jour sans toi

Tiếng hát cuối cùng nhỏ xuống

Gạch ngói hoang tàn hồn anh

Cùng tiếc thương mọc lan trên đó



Un jour sans toi

Một ngày người thủy thủ già

Vô vọng chuyến ra khơi

Liễu ơi Liễu

Tập san VĂN số 28






Cổ Tích

Xưa kia người mẹ sanh một đứa con trai

Bà nuôi chàng nuôi chàng ngót bốn ngàn năm

Rồi một ngày nọ người từ trần

Chàng thì ốm yếu và khóc than

Từ đó cỏ sắc mọc xuyên suốt hồn

Còn trái tim chàng chứa thanh kiếm báu

Của người cha anh hùng





Với thanh kiếm ấy người ta cắt đầu chàng

Một dòng sông chảy qua

Với giọt máu tự trái tim chàng





Mỗi buổi chiều khi mây đen gieo mưa xuống

Mỗi buổi chiều khi biển thổi gió về

Chàng nhớ chàng thương

Người mẹ nuôi nấng chàng bốn ngàn năm khổ nhọc





Mỗi buổi chiều khi ánh nắng cuối cùng chui xuống lòng biển

Những đàn chim phương bắc xa xưa bay về cùng bầu trời tối đậm

Những đàn chim đau thương câm miệng

Chàng sờ lên vết máu

Bốn ngàn năm, bốn ngàn năm chàng đà tìm thấy tận hưởng gì đâu

Duy hai giọt lệ đọng hoài trên gò má.



Tập san VĂN









Di Hành Trong Ngày

Tôi bị đánh thức một buổi chiều dưới đường hầm

Chiếc metro ngừng rước người đứng chật

Chưa bao giờ tôi bị dồn nghẹt một xó như thế

Tôi vinh thân gì chính tôi đâu

Chưa bao giờ tôi thở nhọc nhằn bằng lúc này

Không khí sắp hết cho hai buồng phổi

Không lấy được một tiếng kêu

Dù để nhắc lại một chiều nào hò hẹn





Hành khách ùa xuống một trạm

Đùn tôi ra mặt đất

Vây lấy tôi giận dữ

Tôi la hét giữa phố

Lánh xa tôi để tôi yên

Óc yếu đuối nhìn lầu cao lộn ngược

Tư tưởng nằm úp mặt đường bừa bãi đá ong

Xe cộ tàn nhẫn

Anh cố quên viễn ảnh hãi hùng một sớm mai

Chết cô đơn khu phố hẻo lánh

Em không hay biết gì nửa đêm bên ấy

Hẳn nhiên em tin anh đang sung sướng

Và bạn bè vẫn gắng đỗ đạt cao





Tôi leo mất thăng bằng trên khải hoàn môn

Chưa bao giờ tôi mãn nguyện cho công việc

Hạnh phúc chỉ là sự tình cờ hiếm hoi

Cả tình yêu anh coi một huyền tích

Hai đứa xuống trần gian tìm dấu chân nhau

Thành phố mô hình xoay vòng tròn

Người vật di dịch như đàn vi khuẩn trong não

Anh them muốn nỗi chết dưới mắt

Làm sao có ngày ngưng chiến em tận mặt anh.



Tập san VĂN số 41








Vây Hãm Của Cô Dơn

Một hôm đứa bạn thình lình hỏi: mày có một lý tưởng nào để bám víu mà sống? Tôi cười ngất, cười đổ nước mắt mũi và ngạc nhiên vì vô số âm thanh giống kim nhọn châm lùng bùng hai tai.

Trong một quán ăn tồi tàn về đêm ở chợ Mouffetard, một người đứng tuổi bảo tuổi trẻ bây giờ sa đọa quên mọi bổn phận làm người; tôi làm thinh ăn hết tô phở, tô phở nhiều tiêu ớt cay bừng trong khi hắn hăng say chỉ dạy thương hại phương cách thành công cuộc đới – không có gì khó cả; tôi đứng dậy bắt tay và cám ơn, hắn nói mến tôi tôi hao hao giống đứa con hắn – thằng ngu đần đó đã tự tử vô cớ. Ra đường tôi sặc khói thuốc tới lợm giọng, tôi cáu giận thốt chửi hết sức tục tĩu. Con lộ tường vách xiêu vẹo tối đen; tôi vấp phải một tên say nằm lăn vệ hè, hắn nhè nhè mời tôi uống hết chai rượu và hút tết gói Gitanes.

Những ngày cuối đông tôi sợ sách vở lánh mặt bạn bè lang thang hết đường phố tủi thân như con chó ghẻ. Xe cộ mở tốc lực đuổi bắt chực xô vào tôi ngấu nghiến ngon lành.

Những người cảnh sát to lớn già nua rúc tu huýt inh ỏi, người từ các lầu đài mốc meo túa ra tưởng chừng trái đất sắp nổ’ Tôi chạy trốn cho hết một đời, chạy trốn hoài hoài những tư tưởng mâu thuẫn đỉa đói, sự hàn hạ muôn kẻ chung quanh. Ôi nếu được yên thân tôi mong làm thằng cụt đầu.

Tôi gặp người đàn bà đồng hương nhăn nheo dưới tàng mây đông, bà đã khóc dễ dàng cho nỗi vong bạt không hẹn về xứ sở, nhận một nơi chốn xa lạ của chồng con, thời gian rút rỉa dần trí nhớ.

Tôi ngủ vùi trên chuyến xe lửa ra ngoại ô, khối đầu hun hút hang động, tôi cựa quậy như một hình nộm, cơn sốt lên cao, bóng đêm lan đặc. Ba giờ khuya có tiếng gà gáy, tôi chỗi dậy ngó chừng qua khung cửa tới khi bầu trời lộ màu trắng đục. Lúc ấy làn khói nặng nề trổi lên từ đầu những ống khói ngọn cây đen trần trụi. Tôi lấy giấy viết ra trước mặt, nỗi cô đơn hằng cửu tỏa nhừ tâm thể. Tại sao anh không viết cho em một bức thư vào những lúc này?

Khi anh yêu em
Tình yêu như lửa đêm mùa hạ
Chúng ta nhảy nhót tưng bừng
Khóc lóc không thôi
Cho mối tuyệt tăm của tuổi trẻ
Anh tìm ra sự ngây ngất của một kiếp người
Bằng những dục tình không giam hãm
Bằng những đêm nhiều sao thật đẹp
Hay nhớ nhau mỗi sang mùa đông
Tuyết bám đầy vai tượng.

Tập san VĂN số 51






TRỜI VỀ ĐÊM NAY

Trời về đêm nay ngập ngừng lệ mỏng

Em đốt cho anh điếu thuốc nhớ em rồi

Tay lá lay say chơm chớp làn mi

Tóc của gió thổi luồn ngực mộng

Nghe thầm thì em nói trong mơ





Trời về đêm nay hai tay anh buông thỏng

Nào đâu những ngón ướt mềm mỗi tối đưa em

Không còn thơm nồng trên môi mặt trăng

Không còn lệ sương mai hoa cỏ đồng hờn giận

Mây là tên loài hồi ức hao gầy





Trời về đêm nay phố phường thênh rộng

Dòng nước sông Seine quằn quại đọa đày

Trên dốc cầu một mình anh đứng

Gặp em bên kia hay tàn tạ bên này?

Anh không biết không tin không dám nhắc

Những cột đèn xanh đổ mực lên hồn







Một Ngày Đẹp Trời Tháng Sáu


Những trái anh đào chưa có dấu răng

Đàn chim reo mừng trong chòm lá

Những quả bôm bày nụ cười ửng hồng

E thẹn như đôi má lần anh bạo dạn đặt môi

Sầu riêng và hoa hồng nở nửa đêm

Thơm ngon như trái măng cụt bên nhà

Tháng sáu em quên buồn phiền

Ngày tuyết phủ xa lắt xa lơ

Đêm em hát

Để tinh tú xúm lại ngủ

Trên miền tóc không chải

Anh gỡ chiếc mặt nạ của cuộc sống

Chụm hai tay uống cạn nguồn lệ

Suồng sã trên ngực em

Khiến những vì sao hốt hoảng buông mình lã chã.

Tập san VĂN số 46




CUỘC ĐI DẠO


Thị trấn ngủ muộn trong gió mặn

Buổi sáng bầu trời ấm ức mây

Nh. muốn khóc cho nhẹ cổ họng

Chàng đã cười với người bạn lúc nhìn hoa tulipe đỏ chói góc nhà nọ ngoài phố

Khối hồn chàng rỗng như ống cống





Chợ cất hình chiếc dù xám

Tiếng động bu quanh thân thể chàng thành bầy ong

Những con hàu bắt đầu tắt hơi trước khi người ta cân bán

Mùi thịt cá rất tanh nơi hai mắt chàng

Chàng biến dạng cây khô biết chuyển động

Dạo quanh các gian hàng

Người ta nhìn soi mói

Chàng tự hỏi

Bầy ong chui các lỗ chân lông nhức buốt

Mầy đâu rồi Nh. ơi





Chàng vào nhà thờ giống con tàu đắm

Nhà thờ tối om băng ghế không người quì

Bên kia đôi tình nhân thắp nến cầu nguyện

Đôi tượng đen chờ ánh lửa tàn

Chàng chiêm ngưỡng lạnh nhạt

Ngày lễ Phục Sinh nay rồi đấy ư





Nh. trở lại con đường cũ

Người bạn trỏ rằng hoa tulipe sao đẹp

Nh. gật như vết thương còn máu

Và ngồi bàn ăn chàng ăn

Thịt với cá ở miệng

Chàng đáp lời bà chủ nhà ất ngon

Mùi tanh bò dần lên óc.



Tập san VĂN số 41







Nụ Cười


Lũ bồ câu lười héo mái nhà đội tuyết

Chúng sẽ chết trước khi nắng về

Trong vườn Luxembourg jardin des Plantes giữa boulevard Saint Michel

Trên tháp chuông trên ống khói

Vùng nhiệt đới bên kia trùng dương sa mạc bão cát lòng vực thâm u

Người ta yêu nhau chậm chạp chuyến xe mỏi

Rồi quên hết sau đó





Khoảng ngực trần của em trời mùa đông

Anh yêu em vô ngần lúc chập tối

Muốn nói vạn lời cho sao hôm mọc

Lúa vàng chờ lưỡi hái

Tử thần chờ anh nhà cửa lầm lì

Sao hôm sau áng mây ám thần trí anh kiệt quệ

Anh sợ nằm trong căn phòng đơn đêm ngủ không được

Ra đón em ngoài gió bấc tuyết rơi

Chuyến tàu bị nạn ngoài biên giới
Anh thầm hỏi ga nào có em

Nụ cười ánh đèn khuya khoắt

Người ta còn có thể yêu nhau nữa không

Khi hồn đêm không nhấc nổi nụ cười





Lũ bồ câu trên mái nhà

Đêm nay chúng gắn liền tuyết giá

Chết sung sướng địa phận thân yêu

Rạng ngày những bà lão mủi lòng cho

Con vật trông thấy thường ngày nơi khung cửa

Ai biết anh sáng hôm sau





Khoảng ngực trần của em gió bấc

Anh yêu em vô ngần dù đêm nay em đã quên anh

Anh còn đủ một giây hôn em ngủ ngon

Dù cạn thuốc quẹt lửa hết xăng

Anh còn đủ một giây đốt nụ cười

Thốt gọi tên người yêu dấu lần cuối

Rồi quay lui về thần chết anh.



Tập san VĂN số 58








Đoản Ca Mùa Thu


Bài thơ tình chưa kịp viết

Mùa thu đã lấp đầy

Anh tìm em mất dấu

Thành phố nào vô danh

Những dãy lầu độc thoại

Bỏ rơi anh ngoại ô





Anh bắt anh phải thức

Bài thơ ném ra đường

Dưới mũi giày đau điếng

Anh bắt anh phải sống

Từ ngữ đá hoa cương

Lời thơ nhung nhúc bọ

Sợ gió mát trăng trong

Anh buộc anh phải đi

Bất mãn và mất dạy

Nửa đêm tàu khởi hành

Giục còi gọi mùa thu

Mút thinh không quyến rũ

Giờ gặp nhau bồng bềnh

Say sưa ly rượu lệ

Gầy yếu các vì sao

Triệu oan hồn le lói

Anh buộc anh phải chạy

Con chó mực hèn nhát

Cú quạ đuổi sau đuôi

Ai loa mồm chửi rủa

Anh bịt kín tai tai

Tiếng loa nổ điếc óc

Khói trào lựu đạn cay

Bẻ cong người ràn rụa

Cầu cứu chẳng ai tha

Với được chiếc khăn sô

Chiếc lá khô còn sót

Của cây già đánh rơi

Lau hoài gương mặt nhớt

Với nước hoa heo may





Anh buộc anh phải yêu

Cho hết những huyết cầu

Cho tan hoang tuổi trẻ

Dù đang giữa mùa thu

Em đốt cháy trí nhớ

Vùng rú cười rẻ khinh

Xô anh xuống hỏa ngục.









mademoiselle Claude


Claude ngồi im chiếc ghế cò. Claude đứng dậy tới bên, khách lắc đầu. Claude ngồi im chiếc ghế cò. Hoa glaieul hai giờ khuya ngã sậm đèn tù. Nhạc quấn quặn tóc vàng rũ rượi.



Đôi mắt em buồn. Đôi mắt em ôi sầu não



Claude nín lặng. Bốn Tàu một Ý mụ chủ cười nắc nẻ. Chai bia rỗng ly bia ly rượu cạn.



Claude. Ly rượu cạn. Claude. Cuộc đời ngấm độc dưới chân cò. Cuộc đời ngậm hai giờ khuya gầy trơ.



Nàng nhích gần khách xin ly rượu. Lắc đầu không không. Tại sao không hả Claude. Lắc đầu, lắc đầu.



Rãnh nhăn phá hủy đồng trán chạy dồn đồi má. Môi em cằn cỗi nhạc mời.



Claude cúi gằm. Ai nhìn ra nàng. Nàng nào dám nhìn ai.



Tôi chiếu vào nàng cái chết u mịt lẫn khuất. Tuổi già đè xế vai xương, nhan sắc bỏ trốn.



Claude theo khách vào gian phòng bóng tối tàn hoại cố bơi ra vùng đèn hai giờ khuya. Nàng rụt cổ bảo trời lạnh; lạnh lẽo vỗ sống lưng mạn sườn, lạnh lẽo vờn đống quần áo nhầu trên ghế; tôi đáp lạnh lạnh thật nàng cười méo xệch.



Claude cởi áo lót. Mùa đông sượng sùng ác nghiệt. Mùa đông mùa mùa đông. Vú nàng xệ như mái tuyết mỏi đêm. Vú nàng ủ rủ như con bò già hết sửa.



Nàng đưa tay che phần da bụng xếp nếp. Những đứa con ở đâu. Những đứa con của nàng tôi ôm nàng em buồn lắm hả Claude, nàng cười nàng cười trái chát.



Đôi mắt em buồn. Đôi mắt em ôi sầu não.



Tôi hôn lên mùi nước hoa đã lánh xa nàng. Ngày xưa phải không Claude, ngày xưa có lẽ búp bông hé nở ong bướm bát ngát sớm mai. Claude. Claude thở dốc. Đế lộ nào rời hoàng hậu mồ mã lên ngôi rêu vàng ẩm mục. Tôi lượn mình nghe lụn máu xanh.



Claude ngồi dậy như xác nhập tràng. Tôi đứng tử thương bên gò dương liễu, đêm thổi gió vi vu. Mùa đông chín muồi tuyết rụng tơi tả. Mùa đông mùa đông.



Đôi mắt em buồn. Đôi mắt em ôi sầu não.



Anh còn gặp em chăng. Ta còn gặp nhau chăng. Ôi kiếp lưu đày không kỳ hạn.



Sáng mai, tôi hải cảng xa lạ nẻo trời, dong tàu có đôi buồm mắt sâu thẳm chở đầy hai giờ khuya mây cườm trôi ngút giá đông, bất tận vẫn loé ngời thèm khát, cô đơn ruồng bỏ cùng độ độc dược phá ruỗng mà nỗi chết như một chùm nho.



Tập san VĂN số 86 ngày 15 tháng 7 năm 1967







Vừa Ráo Thôi Nôi Eden

Mộ Máu



Bến đất người thiếu mộ

Trời mưa ơi mưa đến Nojamj

Trời nước mắt là mùa ráo lệ

Hỡi mỗi thu điền

Phải lá tím chếch vào chiều edenlap

Người đi đâu từ cõi sấm truyền

Mất mắt Liên một Rồng tôi chết

Màn chiêm bao chim lã với sắc gì

Hỡi nước mắt hay cả mùa lá úa
Và từ đâu Remmén jamón lo tos

Mật người đắng từ tim

Tim eden tôi thấy em Ré

Nhường bao chốn lê thê

Nước thương mây tôi đương ngồi nhớ Rồng

Mùa xưa nước trong tên

Bảy sắc đưa tôi đâu còn vết Rồng

Mà thương quá em Liên

Bởi trên cao Eden vừa lấp mồ

Bầy phượng hoàng nhớ tôi đôi dummo

Tiết muoluo tôi đêm và nước buồn

Ngày xưa tôi mớ tên Liên

Tôi hôm nay tôi không còn nhớ gì

Nào đâu quá xa xăm

Mỗi hôn mê ai đi về khói đền

Nhiều đêm điên Liên không còn thấy Rồng

Rồng ơi đến Eden



Ban xưa màu áo tiêu điều

Trời mãn dương tôi ca sấm chữ

Dù nay tắt lời

Ngàn ấy đưa Rừng tôi ứ mủ

Nơi mộ thương tôi nằm bến Voggdong

Rồi bên phía Nam Sa

Kẻ ra đi hay ca bài bắc cầu

Nơi chữ cuối mắt tôi đầy xương trắng

Một chiều cao thương lại tóc Liên gầy

Tengo ya un seiremes, no que ti amerotè

Nửa dấu chấm ai ngờ nước đục





Dường bao kiếp lang thang

Nước đi đâu ôi sao tìm kiếm Rồng

Người Liên rã nơi đâu

Tiếc xương khô đêm đêm nàng lá vàng

Mùi tôi đã lên hôi

Cố thương Liên đau trong vùng đất mờ

Trời ơi nói đi em

Chắc nay mai cơn mưa đà lấm bùn

Nhiều xưa chết trên mây

Nếu hôm nay mê hoang làm núi đồi

Và đêm giữa ba mươi

Bảy con sông đi đi về nước đời

Nghèo ơi không áo cơm thiu

Chết đơn côi tôi đâu còn tiếc mình

Từ đây có sao khuya

Để Eden kêu tôi vào nước Djoj

Về đâu nữa bên Thương

Chắc vô vam đêm nay làm nến đèn

Và khi lóng xương khô

Bởi hoang sơ kêu kêu đàn lá vàng

Mồ tôi lá mau mau

Mắt dương gian tôi đang về phố người

Chờ tôi có con tim

Người vương nữ hô đèn Naadaj

Nẻo về đường đã chắc thấy em đâu

Mà thôi hỡi Rồng ơi

Nhưng tiền thân lắc lung san địa nữa

Dù mật mã hay tên thành Ockhhan mong

Để thôi nôi Eden là máu ròng

Từ nay nhớ ôi thương

Lá tứ thân bay bay vào cõi mù

Hoo Rừng tôi ai lay vào suối Ngàn Trời.

Ốc Thối Thân

Nước Ruộng Với Lá Tràm Lu

Vườn sầu riêng sầu sầu riêng

Một trăm cánh nhạc rồi lúa chưa vàng

Cạnh đầm lầy đỉa hôi đã thở

Nắng tràn lưng Vàm Cống bông bèo

Nơi dốc cạn bầy quạ ngày rát cổ

Vườn sầu riêng tôi khóc với tên Liên

Là cơn đói hoặc em còn ngó tôi biết nói

Miệt phố buồn vẫn lấy trần ai

Hay tơ nhện lằm tằm nơi cát lộ

Bóng mờ xa con nước chảy huyền

Màn trời đất tôi cần ba con rắn lục

Mẹ của tôi như chết với Eden rồi

Vườn sầu riêng nào hết thương Liên

Nếu mơi sớm cuộc lê trần bặt qua tin cõi

Miệt Tây Dương vừa rước mộ Malaga

Bữa ăn sáng tên tù cắn lưỡi



Ngày xưa trở lại dốc cầu

Bốn cửa động đã lay vào hố thẳm

Mặt trời làm nô lệ của chiêm bao

Tháng tám treo trăng

Nàng Đê Đam soi gương và chớm lệ

Tôi ngó mình quên hết em Liên

Nóng gió bấc là dòng mạ đi trên cánh cò chưa trắng

Nhìn đi giấc hỡi Đê Đam

Tôi đã mất mẹ cha từ rừng xưa lập mộ

Quê hương tôi là Mệnh tắt lòng người

Ngoài kia ai vừa rao bánh cống

Hỏi ra tên không phải người tình mình

Vườn sầu riêng ôi không mớ nổi tên Liên

Trưa nắng quá em vào nơi giờ tận nguyệt

Sau một cơn gió ngắn Malaga

Nửa mắt nhìn thấy. Rồng đã Rừng khô cháy



Động Hào Âu đất lấp ngoài Hà Tiên

Nước hồ Đông có hai ngàn rắn ngọc

Chim biết đi sao chim Việt mất chỗ rừng

Hò ơi là tiếc một quên mình

Trên bắc Tô Châu ba lần núi dựng

Rồng vì tôi hãy quên một tiếng Liên

Tên áo xám canh một dốc cầu dưới núi

Mẹ tôi kêu Ngàn hãy thương Huyền

Ôi nhớ quá con trăng nơi Thiên Trước

Người Mệnh Thiêng tu kín với chiêm bao

Ôi vàng võ như rừng tôi đã chết

Mà Tô Châu dạ khúc nới sóng hồng

Ai tắt thở tôi quỳ trên tim mẹ

Rồng ơi Rồng đừng quên một ngấn lệ xưa

Vườn sầu riêng hồn đem một câu thề

Thiền Thiên Mệnh đọc về cõi sấm



Vùng mặt trời nô giỡn khói Malaga

Một cấu cũ đi qua thần Llamos



Nếu trên cao cao quá của không gian mình

Mặt trăng đã là nơi hơi thở

Buồn như chim mà tiếng Việt lạnh hơi đồng

Đạo mua chước đem kinh tôi về đất

Rồng thương tôi xin cao hát cho Liên nằm

Ôi Liên ôi.









Tiếng Phút Sầu!
Rồi Nay Cõi Lú


Một niềm quên hôn gió mặt trời

Đất Barcelona đã chon tôi chết

Có một ngày tôi nhớ quá Liên ôi

Kẻ cụt chân vẫn cò bè bạn

Mà nay già còm đã chọn xác tôi

Một ngày soi gương tôi đau như nước mắt

Có lẽ hôm nay người chết rõ mặt mình

Gracia de qué! No ré es yo te muerto ay Ré qué





Mưa phùn chưa lấm Malaga

Một ngàn cô Rej ca hết sông Elbre

Nhưng tiếng người đã sa vào núi mệnh

Vì chiều đi lất phất nước trên trời

Rời Tô Châu có hai ả phù du tim

Mặt trời đứng nhìn hoài mồ chưa xác

Nơi phía đông núi Đá Dựng hỏi cây kè hồ ly ẩn

Gọi là gì người Thiên Mệnh máu xanh

Trời mưa đi dù nay đất người mất chỗ

Ai đã quen màu tang tóc giữa trăng vô vàn

Como Yo ti muertoyo! Una Luna orez fumar





Trời mưa và xẻ cối Mancha xây

Ai rao bán Sangtia có mùi Remerios

Năm mật mã đền Socuej rước quỷ mịt mờ

Buồn thương quá trong đời mệt lả

Giấc chiêm bao không mặc áo lạnh huyền

Màn đêm tối vào ba khoen hố thẳm

Nương dâu xưa còn hai ả cầu ngang

Trần gian quá bụi nâu cầu thịt rã

No si y Vez Vesgas! Ya mè nun portarme





Trong mơ nếu lang thang

Trời đêm nay sống cần câu sấm cũ

Của vương thân chưa đọc cõi rừng đen

Một dòng nước Júcar tìm đâu hết chấn động cũ

Rồi chia ba với cành quyên gầy

Biệt ly xa em cần con tầm mộng

Nếu huyền sinh đừng vác củi về rừng

Người Thiên Mệnh đọc kinh balatuocos

Hơi sang sớm em còn yêu tình lá chảy

Nếu trẩy đời én vẫn quên mau

Vườn ô môi long lanh môi tím lạnh

Quỷ Orej nắm hết rừng xanh mưa

Thuở tơ tóc hãy đèn soi màu sáng

Gọi đi em con nhái xanh bèo

O Diosla nàda más! Que no ti besamoyo






Trời Ơi Thiền!
Ngờ Đâu Cơm Đời



Hôm nay tôi đã chết

Nỗi băng tâm em sống ở phương nào

Cầm tay tôi tôi dẫn mắt Rồng đi

Nước Ajaz bập bùng chim quyên đất

Nửa bóng hồ réo nguyệt vào điên

Ơi gió tắt bến quạ chiều



Gió thổi hoài đất không người Thiền cũ

Chiếc cánh lu thấp mãi đêm rằm

Tôi xin tim côi rằng xanh trong chết

Hò ơi đau ai ôm lấy tôi mòn

Từ lóng nhỏ và từ xương bọc máu

Bến tiêu điều con nước chưa phai

Trong hơi tiếp bấc sang bờ tương giã

Rồi cuộc đời đặt với mũi thở ra

Ai vừa bán cho tôi xu cháo lú

Phải là Liên hay bóng là Ré

Ôi thần vương mệnh cũ

Về cõi sâu không phải hố thẳm Vodongg

Để tà xế là nơi quạ ngủ



Liên ơi nỗi phố rêu đèn mờ

Một mình em em đã sống với hoang xưa

Nhưng đất mặn bóng thiền nuôi hơi thở

Cuộc điên mê là áo thuở ban chiều

Thổi gió ráo giữa trưa kêu ve sầu riêng lẻ

Mình mình em qua bảy dốc cầu điềm

Mặc kinh đọc còn anh sấm tan vào niềm rã

Bên phông thiền lả tả quyên tro

Từ đây ván thô kèm hai mắt đục

Cạo mặt trời hết tóc còn bay



Trời nửa xanh thầy tôi vừa rọc áo sấm

Tôi thét đau hồn đã nhập ba ngàn

Con nước Elbre chiếc xuồng đưa tôi mãi

Kẻ gọi tên là giọng của Liên buồn

Ngàn là tôi hay Ngàn tôi Liên sống đó

Liên hỡi Liên dù là nước quyện về miền

Tôi chải tóc kẽ môi vừa nứt

Bỗng mặt trời nghe sói tru tinh

Đất như thấp với mùa tan tác lá

Buồn hoen hoen ngấn đói trong phố người

Chim cú cũ có lần thành ba con nhạn

Rời rời về rừng giữa mặt trời cao

Ai có nhớ cô Liên về hoàng tộc

Đường lê thê tôi gỡ phiến da mình.





Tập san VĂN số cuối cùng tháng 3 năm 1975






TRÍCH THƠ SƯU TẦM SAU 1975








Quê Hương Của Ngực


Tôi còn đau giữa mùa khô nhớ dáng Sàigòn

Tình tôi hồi nhỏ chỉ là trái vườn đầy dơi đêm

Sáu con sông chảy qua đồi Âu ngày đông lạnh

Nhắc đến loài yểu mệnh bán chăn

Trên đống hoa mộ phần

Rồi mười hai chiếc đồng hò gỏ mãi nhạc da đen

Chắc độ gà đi xuống đất Tháp Mười đầy lát năn

Mà đồng bằng mẹ cha vẫn phập phồng tiếng vạc

Như con nít khổ lụy vì lễ rửa tội bọn chúa họ ra tín điều

Tôi buồn bỏ rơi những vinh quang trên thiên tận cho về

Rồi cả ngàn địa ngục gọi tên

Với dãy phố nghèo người ta chải chuốc

Tấm áo đời mặc đợi nắng lên

Giữa tiếng mưa ngoại bang tôi chìm

Không bao giờ hiểu ngực mình buổi sớm

Đồng hoa liên sô còn hầm tử địa chôn ai

Bảv giờ mai chuyến xe vào cuối đường trời tối

Con lộ quay ngược xuống đồi tuyết giá mê man

Còn lần ngửa mắt nhìn ra xứ người bán vải liệm

Đoàn mê không cũng ghê sợ tôi còn

Mối tử thương nạo dần triều nước

Nhiều con đò đã bỏ bến sương

Có phải lòng kêu ca trở thành ân sủng

Đi mút dòng miên mải chưa xây

Tôi đợi điều gì cái tôi bị giết

Dù chước hồng nối sử bị điên

Vang mảnh đất ngày thơ đoàn đoàn lũ áo trắng

Phận đàn bà lên chỗ ảo không

Tôi ngỡ những phiên khúc chậm lại mỗi ngày

Để phi cơ còn mang hình khoa học

Với đôi tay cô ả hát chèo

Biển nam dương lựa cành đào em gái xấu

Biển ấy còn vói đến sắc cỏ mắt mù

Đồn về nam các nguyên nhân ác độc

Dân chài không có ca dao

Buổi biển mặn từ từ khép mắt

Sợi mây làm mệt bóng người xa

Cô vợ xóm núi đang thì thầm lời mê vụng

Còn lần thôn sóc nhớ mãi giặc cướp chùa

Binh lính xin thảm kịch về màn chót

Nhưng bom đạn tạo ở liên bang

Da vàng tuổi chừa hai con mắt nhỏ

Cũng mập mờ mất ngực mẹ quê

Đền điện ban mai đầy mùi cố hội

Mà thây người chờ quỷ đem chôn

Mới lần đầu tôi hiểu quê hương đi từ chiêm ngưỡng

Và bàn tay có cội trên mệnh trùng

Ý thức da non là ý buồn trôi mãi

Nhìn cơn mưa sự thế mất rồi

Tôi giả màu hồng dưới củi lửa năm xưa

Quanh bóng lạ tiếng cười thành âm nhạc

Cô nàng tóc rụng đôi hôm

Để tang vừa chín viền mi phù thủy

Hình như quê hương vốn biến tự mảnh lưu ly

Dưới siêu hình của lời phường oan trái

Vết dao dưới độ ẩm thiên

Ngoài trời mở ra trứng rận

Lối về tưới cỏ chưa đen đêm

Những hình phạt già còm giục quan tài thiếu đất

Câu hỏi vạn vật thương mùa

Bằng tiếng chim mùng ba mất bến

Trăng đến rặng nhớ mỗi đồng lúa xa

Nghi con vật hiện hình vĩ đại

Têm lại vôi rữa chiều hôm

Căn nhà bày ra đợi tôi bên kia một cuồng phong dữ tợn

Trí nhớ không tượng nổi Sàigòn ban đêm

Vẫn mưa xóm bèo trôi suốt nẻo

Mờ sương xe lửa giục còi

Con ga đi về đâu mà rừng còn nức nở

Chẳng là biển đông cạn nước dã tràng

Hay hồn đìu hiu ngắm con ma xóm quế

Từng tuổi vắng bước chân thương

Vẳng đưa câu nhạc phun đầy mền tượng âm rớt

Mối tình chim huyệt chưa bay ra

Để lại tôi sớm mịt mùng lối cát

Tôi nhỏ ở mười lăm cô hồn tin lá thu rơi

Đất Việt chỉ mến đứa con của mười hai bà mẹ

Mà tu viện đang nuôi

Nhưng hư vô biển là mầm hôn xế

Áo người điên để vết đèn hoen

Lịch sử chỉ quay đến hôn hoàng rồi tàn lụn

Máu vổn từ trời lã thực tâm

Tôi đổ bến hỏi lần tóc xưa ai gội

Thấy mồ côi mùa nước sang bờ

Lúc ấy con mẹ ăn xin đang ca nhạc cải cách

Độ rằng mai binh sẽ cho ăn

Trên lá trên hoa trên hoa thu tàn

lục địa đại tây dương còn nghĩ rằng mình vừa ngủ

Trong xóm ngoại ô u buồn tịch bóng

Với ngoài kia phố xá đèn bay

Tôi rủ lá cây chia những miền tử biệt

Ngực côn trùng gọi vách đá lên cao

Ánh nắng cuối đời ngời lên điềm cạn tuyệt

Xó mồ kia nạn cơ khổ mọc da rồi

Từ đó nói quê hương mặt trời bị thượng đế giết

Tôi còn họ trên bản đá nhà thương

Xác con dơi ăn mòn trái cổ hận

Thí dụ có người làm bạn chết từ đây

Trò sử hồng vắt hoài chưa cạn tiếng

Chim chóc tưởng đã lên mơ hồ

Nhằm biển mùa rú khóc

Tôi lặn lội kiếm độ giao thừa nghèo

Nơi bốn tờ di hận bỏ tóc xỏa đen

Rồi tôi thiếp thần quang đi trước

Có những quốc gia không còn là bạn bè mình

Tôi nhớ hôm xưa biển băng mình xuống vực

Có những thổ ngữ chối từ mình

Như quê hương được khóc đến mù con mắt

Mà mặt trời cũng gậm vô tri

Có những bến bờ chọn cho tôi cái chết

Ở ngoài vọng nguyệt lên cao.







Nỗi Liên Đen Tối Vô Cùng


Rồi mùa thu rủ tôi đi xa
Tôi đi xa mãi tôi rồi
Nhằm đêm hoa rụng như ánh trăng
Tan mù mù trên miệt hải ngạn
Và lớp sương mốc đổ liên hồi
Tận viễn khơi những con thuyền sôi nỗi
Lướt qua màn đe dọa khi ly hương
Giữa tôi và Liên hôm nay
Ánh trăng không thành như cơn huyễn mộng
Của tôi và Liên hôm nay
Khi mười hai năm xuống dần nói nhỏ
Một mùa thu trước Liên xa
Không còn gì nhớ lại nữa đâu
Những hàng sao im nguyên ngày ấy
Của con đường Trà Vinh sớm hôm
Không còn gì ru nhớ làm chi
Những đốm hoa tím tan nhoè
trươc’ cổng nhà Liên đó
Mười hai năm thành điệu gió ngày mùa
Trên hình bóng Liên xa và xa
Như hiện thân tôi trôi và trôi
Mãi mãi với muôn ngàn ánh sao giá lạnh

Tôi có mười hai điệu Liên sầu
Mấy ngày thơ em hẹn tôi như ánh trăng
Đùa quanh tà áo em
Tôi có mười hai năm đi qua trên hơi thở
Run đau khi tiếng vạc buồn hư không
Ngày thơ Liên chờ tôi buổi nắng
Trí nhớ giống mỗi con cánh cam thương yêu
Biết kêu và biết tình ru lòng tơ mộng
Biết những bài trầm ca giấu trong quyển sách vô vi
Có là chữ Như trong đầu bồ tát
của nền không bị lãng quên
Tôi có mười hai mùa thu bị điên trong trí nhớ
Bằng kẻ đời giấu hết đồ ăn
Trong những thành phố Âu Châu đèn đổ
Nước mưa chiều cùng trận bão nội tâm
Khi Liên qua đời tôi là hình thân ảo ảnh
Khóc rất đau rồi khóc cho riêng tôi
Trong số cái chết chập chờn các dãy phố đói
Mười hai năm tôi đốt bằng que diêm
Để ném hai diêm đầu về tử hận
Khi Liên rụng sợi tóc quê hương
Trong những năm chiến tranh dân tộc
Còn lại mười ngón tay buồn
Tôi giấu lửa như tên lùn giấu mưu mẹo
Cho Liên cho Liên cho Liên tôi
Dù đầu thu con chim Việt bay mất
Sau buổi chiều Liên chết bơ vơ
Sau con đường Trà Vinh ngày ấy đổ tối
Những mộng tưởng về phượng hoàng đât’ dương gian
Trở thành cỏ hoang trên lâu đài nến cháy
Buồn ơi khi khóc đủ trăng trong
Có riêng mình hỏi mình trên bi kịch
Của lá hoa và của tim máu loài người
Vào đợt phù du chảy u mê
Tới mấy tầng xoè móng
Có những hoạn cơn tôi không thấy trong đời
Từ khi Liên nhỏ mỗi đêm lệ xót
Khi mình chờ đợi những mặt trời xa
Mà mùa thu chính giữa đảo hoang thái cổ
Rú hoài hoài các giọng bọn khờ vay
Chính giữa chợ đời đeo bóng u ám
Những điềm linh của không hôm qua
Chỉ hiểu công đời là ăn gian sự sống
Trên của thừa tự thêm nhân gian
Những vết chim khi trời vừa sáng
Bảo nhỏ tôi và con mắt Liên xưa
Trông nhạt mù tít tắp thời gian
Để thở rồi thở như trăng đơn
Để nhớ rồi thở mau
Như dòng đời chiều tối
Một con cánh cam vàng mỗi đêm rưng
Những gì không còn dù tiếng Tâm trong uyên thức
Cho mãi mãi về sau

Rồi mùa thu đốt lá để quên tôi
Than ôi mùa thu nào tôi không là kẻ vô tội
Giữa đám đông hôm hôm
Những kỷ niệm Liên sầu đã rơi cùng lệ khúc
Trong mười hai điệu sầu thu xa
Và mùa thu đem tôi xa bến đậu
Của những thiên tài cõi đông
Giữa tôi và Liên bây giờ reo thê thảm
Ngày thơ bom lửa đã nhiều
Lớn lên để hớp toàn bệnh cuồng trí
Trong buổi muốn yêu quê hương
Như thương hoài giọng đàn sai nhịp
Đu đưa cuối bãi Cà Mau
Giữa tôi và bàn tay Liên xa xôi
Chỉ còn lại màu đèn xám trơ nơi gác trọ
Và ngày thu báo mười hai thu
Đi qua bãi dâu của Tố Như ngày rộng gió
Sau cỏ khâu nhớ chết từng sao
Không đọng lại gì trên đất Trạng Trình nữa

Tôi có những bầu trời để giết hồn ma trơi
Nơi xa đoàn thuyền giương buổi tối
Khi chim Việt đầy mày khói đen
Tiếng hận sầu tiễn thu trên đồng thời gian đứng
Tiếng sóng cuồng đổ ập Phương Tây
Tôi giấu một con rồng trên bãi không gian mun
Chờ những đoàn trẻ thơ bay qua ốc đảo
Ngày thơ Liên ước gió trời say
Lúc Liên ngủ hai tay che lấy ngực
Gió ấy cứ mùa loà đêm đêm
Than hoài những tình duyên dang dở
Ngày thơ Liên sợ bóng dừa
Đùa gió Tháp Mười sang Cửu Long đầy máu
Nhưng lửa ở tại quê nhà
Đến hôm nay gió đùa thành trò lửa mệnh
Có khi mình khóc một lần thôi
Để cả triệu lần sau kẻ thù của mình chỉ là lời vô bổ
Trong khuôn diện trả vay
Bằng muôn điều bùng đau như mộng yểu
Liên và con cánh cam đầu chớp linh hồn
Buổi mai con bọ rầy say sương nắng
Liên và bầu trời tôi ngất đi
Khi tất cả ngón tay đeo mù giây kẽm
Ngày thơ hoa tím không đòi mộng vàng
Như cơn điên Bao Tự kêu trong tiếng lụa
Liên và ngây thơ bị mưa
Đau ôi khi mặt trời đen lấm
Những hư vô vào buổi lên đèn
Có lần tôi giữ một sầu khúc không tên
Tôi nhớ cố hương khi tiếng gà réo rít
Liên và cánh dơi Trà Vinh
Xuống mịt mùng đời tôi khi con thuyền chìm trong bão
Giữ mấy phút hư vô reo lên
Lâu đài đầy qụa khoang bên vàm liêu tịch

Tôi có làm gì đâu giữa đất bọn thạo đời này
Tay tôi bỏ rơi từ tâm từ vũng nhỏ
Chợt tiếc đau ở những chiều không thần tượng
Tôi có làm gì đâu cho bản thân tôi
Chỉ còn trái tim tôi tâm sự
Ngày thu đang rụng lá nhiều hơn
Bản sầu ca không còn nàng ca sĩ cũ
Lá và nắng rơi mau
Lá và hoa mùa này đều thẫn thờ đau đớn
Tôi có lạy một chữ danh nào đâu
Trên hoạn tâm con cờ khua như chẳng cần định mệnh
Ngày thu lá cứ vàng rừng
Đoàn trẻ nhỏ say hương con rắn lục
Mai kia sợ rỗng bóng dư đồ

Rồi mùa thu áo cưới Liên đâu
Có phải chim Việt bay hoài trên màu hư không tắt
Mỗi chiều đông cuối chân mây
Gợi quê hương mình bằng đêm móng nhọn
Đổi màu trên những hình hài
Một mai lội ngang cánh hồn hoả ngục
Và muà thu may trí nhớ cho Liên
Luạ nhung hay tơ vàng Kim Tự Tháp
Với cái chết đếm rừng đêm
Heo may lùa ngang mặt cỏ
Tôi theo đó thiếp mê
Thầm gọi Liên như tóc ngày thơ tối ám
Chim Việt không về bến xuân đâu
Bởi vòng quay đổ tan lúc hư không chuyển động
Cùng mỗi vì sao giăng màn
Qua hết thảy thủy chung chẳng còn nghe thấy
Rồi mùa thu hoa rụng trên bóng Liên
Tôi độ chừng đôi bàn tay tôi là lệ ướt
Bởi lệ là lệ của Liên
Bởi lệ hồng là lệ của tình Liên
Khóc dưới vai tôi đêm nào sông Cửu vừa dứt thở
Lệ sầu tôi giấu cho tháng năm
Trời ơi lệ mình lúc ngày thơ là lệ mẹ
Rồi lệ cứ xanh xao
Rồi Liên rồi Liên rồi Liên ôi
Lệ lòng từ đây trở thành biển máu
Trong mỗi ngày mai không còn gì
Trên nỗi nhớ quê hương câm
Trong thành phố tôi đòi chỉ ca ngợi tiền bạc
Có những đời tình bị xóa vào đêm đen
Dưới con cờ và một nghìn bào thai lịch sử
Lệ rời tôi để nhớ Liên
Khi mùa thu may đầy cho Liên áo ly hương một thuở
Nhớ Liên bằng muôn hình ác mộng đóng băng
Môi se lại tơ tằm dưới đầm lầy họp mộng
Những từ tâm phượng hoàng đắp biển dư
Hôm hôm mộng tôi cùng hoang vắng
Sẽ nghĩ rất lâu bằng tình ca
Như Đạt ma rùng mình trong Phạn Ngữ
Cùng sầu điệu cửa tu Tây Tạng hống
Sẽ nhớ mỗi lần hồn Liên xanh như lục thủy
Cửa những từ tâm bay qua đất trời vàng
Nơi tiếc thương cũng là sầu vọng
Đến mái tây rêu mờ
Có hôm tôi rùng mình nhớ xác
Đã nhuốm mấy trận cuồng dương gian
Những bầu trời tôi còn lửa cháy
Kêu ran tim lúc công chúa đội đèn
Tôi ám ảnh con cánh cam trên đầu chim Việt
Nhưng lửa rủ tôi cầm lại sầu thu
Có những oan hồn nhắn tôi cuộc gặp gỡ
Nơi Liên đã khóc đêm ngày
Trong mười hai năm Trà Vinh đầy quạ
Thôi rồi Liên ơi
Có những ngày thơ Liên ao ước
Quạ trời lợp ổ đầy không gian
Chính phút đớn đau tôi chỉ là cơn gió độc
Quên luôn một sớm trở về
Có Liên và có Liên giữa nắng
Nhưng hôm nay hoa nổ móng tay
Khi con người mình bắt đầu nơi Tam Tạng
Rằng biển dư chẳng thể mộng bao giờ
Nơi đất tâm linh để lại toàn sắt thép
Bởi động huyền vi lún lúc mùa thu rơi
Sau cánh bay rũ riệt
Tôi và Liên một ngày dài
Cánh cửa quê hương đầy vết đạn
Năm nào tối mịt ba mươi
Hoa mai trên cổ Liên thành mùi gió vọng
Xa xa đảo lạ vô hình rồi
Tôi chúc Liên như mặt trời vừa nhận ra tuổi tác
Ngày sau mùa thu bị chết với lá vàng
Bước Liên về bảo rằng tình hoài hương ở trong trí tưởng
Một xưa tôi mong đợi phượng hoàng về đời
Nẻo tình ca cỏ non làm hơi thở
Nhưng đèn vừa rủ xuống mê
Tôi thấy con trăng không cần nói ra ngày giao thừa đất mẹ
Trên mấy phương Tây hao mòn
Tôi còn gọi ra hình ảnh Liên lúc mê man
Tiếng đập cửa dầu là tử thần cuồng nộ
Đêm đêm trăng xẻ đời lệ châu
Tưởng lệ huỳnh bắt đầu lên bóng
Tôi con trăng đêm đêm mùi sa đoạ
Mà mùi quê hương con nít ré đau
Giữa khuya con cánh cam lo buổi mai cơn đói khổ
Trong tim trong não trong hồn
Trong trận huyền bí bắt đầu bằng định mệnh
Và mùa thu làm thành bọng tối loài người

Mộng ngày rũ rượi đó Liên
Ước áo vàng sẽ về đây thành cội rễ
Mấy phôi pha làm lại nước huyễn châu
Tôi có mười hai năm bỏ đi như diêm quẹt
Để hồn Liên là bóng Liên tôi
Để ngày thu tôi đợi chờ Liên viết thư bằng mực tím
Nói thương nói nhớ nói nhớ nhớ anh
Trên giải đất đầy mùi chuột chết
Và tình Liên là mối lặng im chờ
Mộng người đổ máu như tôi thôi
Đến chiều hôm con qụa Tây Phương kêu kêu mờ mịt
Trên mối sầu viễn lưu
Tôi đốt tôi ru tôi buồn tôi khóc
Tôi âm thầm tôi cháy nám riêng tôi
Ngày tôi đi Liên ôi tôi đi để chết
Với một mặt trăng tôi giấu đợi tuổi già
Như cánh tay Châu Âu nện mòn nước nhược tiểu
Bằng hư vô bằng vô nguyên với hôn mê
Những mộng đời tôi xé vừa tan
Con trăng từ đây chỉ hiện hình hoang cổ
Cho phút sầu ca bi lệ làm đau
Ngày tôi đi tới hôm nay Liên chết
Đất Trà Vinh mưa xuống mãi tận đầu
Có hay không lúc mình chỉ cầm bằng vô vọng
Mộng đời xưa cũ ấy Liên ơi.








ÁO THỀ TANG TÓC QUÁ


Còn bên liễu nàng đùa sắc trắng

Ngó bàn tay chợt vẳng tiếng chân

Xa xôi hư lạnh về gần

Áo rung cánh gió biệt trần từ đây

Qua nhắn nhủ hương gầy bờ trúc

Khóc chiêm bao cơn ngực bụi mờ

Khi sương vừa đủ bơ vơ

Người trên cầu dốc bây giờ hát đưa

Xưa nàng ngủ gió mùa đầy lệ

Xưa nàng quên câu kể lá thu

Một vòm mây xuống tóc dư

Ba trăm năm nữa mịt mù đám tang

Nàng không lạ hôn hoàng hồ mộng

Thiên nga xô nước vọng niềm thương

Bóng đời ngã xuống lệ vương

Ô hay trên ấy con đường chia ly

Chưa hiểu rõ niềm suy qua trán

Vòng sang bờ liễu cạn lá xanh

Ngừng con tim nhỏ giọt oanh

Tiếng thu đánh rớt cuối quành sông im

Về chiều đã nhớ chim xa tổ

Gọi hư không bóng đổ ngõ ho

Chiếc xe quên một tuổi già

Sắc trăng liệm xuống sầu ca biên thùy

Hồ trầm ánh huyền vi vừa khép

Nàng ôi nàng chỉ đẹp thế sao

Buồn trăng ngậm tính uyên vào

Ngủ như linh tính cồn cào thịt xương.







ÁO RÃ DƯỚI TƯỜNG HOA


Trời đông thổi cánh bông vừa chết

Nói làm sao cho hết đơn côi

Khi xưa đứng đợi tình người

Ý duyên hương sắc môi cười lá xanh

Cành đông nối mấy cành chim ngủ

Gọi hồn theo trùng lữ tràng giang

Giọng rao tim trắng cơ hàn

Chàng còn giao hẹn tiếng đàn tri âm

Mùa đông khắp quan san từ ấy

Ngỡ tuyết rừng trỗi dậy giấc thương

Nhà xưa thắp sáng ra đường

Dệt tơ từng sợi cơn buồn ở trong

Gió đông sẽ qua dòng triều lụy

Hát không ra hôn thụy lên môi

Sống chưa xanh đọng thành lời

Cuộc đày buổi sớm nàng cười lên điên

Vườn đông rú tiếng miền vô vọng

Úp đôi tay lên bóng ma rên

Nàng ôi nàng lạnh những nền hư cung

Tiếng đông chết hãi hùng tường bấc

Điệu ma hò trên nấc thang cao

Năm năm đóng kín tâm bào

Phòng đơn còn lại một màu đen khô

Đông kéo mãi giọng mồ trao trả

Khóc đi thôi sắc đã vừa tan

Chàng nào trở lại môn quan

Hay tìm khuôn mặt võ vàng buổi xưa

Đông sang tận cuộc đùa suy vận

Áo rã rồi mỗi bận gió reo

Đêm đêm cửa mở dáng nghèo

Muốn ca khúc lệ trong veo một lần.







THỀM SAO VƯƠNG NỮ NGỦ


Thôi nàng hãy mỉm cười lần chót

Bờ hư không chim hót cuối năm

Mộng sầu ta lựa đủ trăm

Nguồn cơn lên xám lệ dầm thế gian

Lửa đã tắt sau hàng dâu đậm

Thuyền mê cung mấy chấm mù sa

Vọng miền hú tiếng phai nhòa

Dưới trên khép kín màu hoa thệ nguyền

Chim đêm rủ nhau tìm ổ tối

Giọng trầm khê hối lỗi đôi khi

Điềm luân thế chạm viền mi

Mịt mùng giục giã bước đi không hồn

Hoa trước cửa hoa vờn từ tạ

Lạ bàn chân trên lá u mê

Hóa thân lẳng lặng tư bề

Cuối mơ vụt khóc ai về gọi ta

Thôi nàng ngủ ngọc ngà theo giấc

Đường qua song gió bấc về thôn

Tướng nhi sầu đã thổi vồn

Riêng soi ảo sắc ta thường nhớ trăng

Bóng cỏ lướt mối giăn con nhện

Huyền thức trôi trôi đến vô biên

Lưa thưa kẻ hỏi vườn thiêng

Không nghe thêm nữa câu truyền bát tiên

Tan rồi mất những triền sơn đỉnh

Nàng ngủ đi kiếp tính chiêm bao

Mái đông gót nhỏ vừa vào

Dáng linh thốt lặng nghẹn ngào từ tâm

Sao lả tả rồi cầm nữ khóc

Độc hành trên tơ tóc bàn tay

Vòm uyên co lạnh cho dài

Gái xưa còn đó cánh bay về hồn

Thôi nàng giữ lệ mòn cảnh điện

Tiệc miên thâu ta quyện bóng xanh

Dù chi cũng một cuộc đành

Thức canh đồng rắn bên thành lũy cao.








HẠT DƯA MỜ CỬA MỘ


Mạt cưa trước cửa ngày mưa xuống

Khói u mê hình tượng đọt nhang

Vào canh linh cửu giấy vàng

Lá dâu bỗng héo dưới hàng nến quan

Xin trả lại giàu sang ngoài chợ

Dọn hành trang năm mớ cỏ mê

Biết xuân chọn một lời thề

Hai trăm con tóc bay về đồng hoang

Người tỉnh rượu buồn hoàng hôn nặng

Tiếng đời dư chút cặn truy hoan

Vỗ tay kêu vọng qua màn

Ôi thôi vắng vẻ đáp toàn chua cay

Hồn tử sĩ thở dài biên ải

Gở cung tên hơ hãi chạy qua

Công nương tuổi chết khóc òa

Đầu toang vết nấm độc ra đen ngòm

Nhưng áo cưới vẽ mòn hoa chức

Hát xa xa một tục đế rung

Chiều rồi bà lão lên rừng

Điếm canh trôi mút nước lưng bên vàm

Không để lại cho cam bóng sắc

Tình vừa gieo lạnh ngắt từ ly

Bước đường con ngựa vội quỳ

Rống sương thửơ cổ nguyên thùy lên trăng

Ai sầu quá cô hằng che kín

Đi không về tính đến ngàn năm

Hạt dưa rụng xuống đêm nằm

Lối sơn sọc đỏ điệu cầm nát tan

Người ngồi đợi mơ màng thổi nến

Đổi ngón tay tơ nhện lung lay

Gở xong sợi tóc u hoài

Cửa nguồn vụt tắt một bầy long sô.







ĐƯỜNG LÁ IN DƯỚI CHÂN


Hồn vừa đậu mái tây hoang xế

Nhận tin buồn chẳng thể nói năng

Vận người đứng sắc ăn năn

Bỗng đâu tiếng sấm trời băng dưng cười

Sau nỗi chết tên vùi mộ rộng

Nhác ngó lên kèn trống vi vu

Lão già nón ứ sương phù

Nhớ ai miệng ngậm bức thư chiêu hồn

Nhan sắc trắng còn vờn mống lửa

Vàm ảo thu nhảy múa điệu câm

Cơn hoa vụt lạy bụi lầm

Ôi ôi dấu tích vừa trăm năm tròn

Khi nhớ lại mỏi mòn trông đợi

Biển da căng ánh dọi tình điên

Cô xuân tóc chẻ đôi miền

Cánh mơ để đó mặt hiền rung rinh

Người đón cốt nhận hình thân khổ

Viết vài câu trên mớ da xanh

Thêu đôi áo vải mộng cành

Đường lên ánh sáng thiên thanh ngợp dần

Miển linh thức tần ngần cổ nguyệt

Nhủ với ai lòng huyệt bi thương

Sợi giây miên ảnh khôn lường

Đáy sâu dội lại cơn buồn xa xưa

Không hiểu nữa cuộc đùa thiên thức

Xin ngủ say trong ngực thời gian

Những vì sao ứa lệ vàng

Mong manh từng bước tan tan nhoà nhoà

Chuông cứu tỉnh căn nhà tẩn liệm

Lá còn xanh lá tím bậc thang

Giọng rừng quê cũ bàng hoàng

Hôm kia rắn nổi mấy ngàn nọc đen

Đường bụi thốc bao phen muốn tỉnh

Biển đông bay mười chín kình ngư

Vật vờ xuống bóng tử du

Yêu chưa đủ mộng sao mù tứ chi

Cửa vườn ấy mỗi kỳ hương khói

Lá khô rồi lá đợi máu rơi

Đầu tường con quạ kêu đời

Đêm chưa về sáng con người khóc duyên.






HÓA KIẾP BIỆT LY TÌNH


Thôi có mặt với mùa lá chết

Ngồi vườn không như vết cỏ rung

Yêu nhau giữa mộng hãi hùng

Bóng chim tiều tuỵ âm cung bàng hoàng

Họp tơ nhạc nhớ vàng cuối ngõ

Nhắn trời xanh càng nhớ hình thân

Đêm sương đủ bước linh thần

Người về nước mắt bỗng dâng khúc tình

Hoa cứ rụng lặng thinh đâu đó

Tiếng cười ai vừa rộ ngoài sân

Về đây đỉnh sáng trôi gần

Hốt nhiên tiếng sấm mộ trần nối vai

Lần khân tính lưu đày dưới bến

Gỏ mặt bàn chờ đến mùi khuya

Trông nhau hình bóng đầm đìa

Ôm nhau tựa khói đằng kia reo hò

Ngủ mù mịt nghe đò sang khóc

Nghi trên hồn hơi độc vừa rơi

Nghìn thu tiệc yếm thế rồi

Áo xanh còn lại thế thôi vải nhầu

Tin một kiếp mắt sầu không tỉnh

Gở hai bên lối mịn hoa lau

Đợi vàng bốn cảnh trước đào

Bến sa giọt lửa thốt đau bãi người

Thôi đóng khắp mộng đời xưa ấy

Thắm dung nhang trông bấy nhiêu xuân

Vì hơi u buốt thâm ngàn

Đeo rong tự tính chưa tan mỗi đời

Song ngắm lại một lời ngọt thốt

Ghì vào tim vãi đợt triều ly

Biết nay thu lạnh người đi

Qua bao vương tích những vì sao rơi.






NÀNG ƠI NHÌN LỆ KHÚC


Lũng chiều đốt củi rừng chi nữa

Chú tiều mang bốn cửa đêm đen

Hỏi xong cánh lạ bên đèn

Gầy gò dáng sống cài then cổng chùa

Quạ làm tổ một xưa đồi gió

Đón vòng quay tiếng mõ thâu canh

Bến xuân ôi khóc con oanh

Bãi không gian thiếu bức tranh oan thề

Rời quán lẻ khách đề thư lạnh

Bán vài điềm mơ ánh hồng bay

Ra đi vừa đúng gió bầy

Thềm rêu quái vật mang thây nỗi buồn

Ru gì nữa cảnh sương hốc đá

Nghìn âm dư vừa đã chết reo

Mặt soi ảnh tượng mốc meo

Trẻ thơ ngày ấy tóc đeo lạc loài

Quên quên hết mười tay lợp mộng

Sầu sầu lên một giọng tha ma

Ai mùa lá trắng sang nhà

Dẫn ba cô tịch như gà cửa đông

Giờ hoi hóp nhiều đồng cây đổ

Nhắn mẫu thân cốt hổ hoá mưa

Vặn đèn vừa tỏ bụi đùa

Than ôi móng cổ nguyệt vừa trái tim

Bận chín khúc dong tìm đơn chiếc

Não lòng xin chia biệt về thơ

Đẫm hoen vết nở môi hờ

Mối giây ca khúc không ngờ lời điên

Chim điên hót mấy miền người chết

Hót tới trưa cơn mệt mặt trời

Đời xưa hoạ xuống động dơi

Mẹ từ sắc ảnh sai người đầu thai

Nhưng vóc mộng thở dài bờ cỏ

Mắt đung đưa không nỡ rời trăng

Vừa trông ngõ trúc lệ hằn

Năm cô áo biếc che khăn ngập hồn

Quên quên đủ túi khôn suối ngọt

Đọng tường câu thánh thót đá xanh

Vườn trời nhơn đó ngồi canh

Mái đông ngồi đến tay đành rời tay.





Nh. Tay Ngàn









Thành Phố Chim Hồng

Tôi về mùa thu giữa lá Paris đau

Có phải bông mai chỉ nở ngoài tất cả cánh cửa ngục tù

Hỡi bãi chim rụng đầy lông trắng

Tôi về mùa lá rơi

Trong bàn tay cuốn sách bạc màu

Cuốn kinh đọc ngày đêm trong trường tiểu học

Như cái chết kẻ tội đồ cầu đấng hoàng hôn

Mà trước mắt các tà áo xanh mười sáu năm qua bị rách

Mà mùa thu Paris cũng lá vai mình

Nhưng cánh mù đã quạt xanh miền đại dương tím

Bông mai thành chiều mở cửa giao thừa

Không nghe nói bà thờ tổ tiên bông trang xóm nhỏ

Hỡi bãi sa mù mỗi đêm sương

Đám lá vừa xanh bên trường đại học cũ

Cành phượng không hiểu rụng bao nhiêu năm rồi

Những tà áo trong nắng ban mai

Trên tóc cô sinh viên chưa mờ với nắng

Một đám cưới đơn giản vào cơn buồn tôi xoay

Hình phạt tận mùa thu bên các xứ châu âu

Không ai nói hôm nay đoàn quạ trên cầu chữ y nữa

Khi tôi không còn ánh nắng rạng đông

Trò cười ban mai sớm hay cánh mun vượt nghìn hải đảo

Tôi về không ngó ra vết bước tôi đi

Tôi mua chuộc đời tôi trên trang giấy rẻ tiền

Bằng sáu khúc da vàng thiếu đàn da đỏ

Bằng lá khô rọi đắm hình hài

Tiếng hát chiều xuân xưa bốc mờ hai bờ tường bọn mọi

Còn mùa thu mưa nhớ con sông vàng

Người mẹ bỏ rơi tấm vải đen ở chiều chủ nhựt

Và đứa con bây giờ phải quét bàn thờ cổ nhân

Dù sáu đời còn ba bốn tờ dạ khúc

Trên rừng lá phủ mưa

Tôi vuốt mặt cái chết của những tà áo non

Cành lá Sàigòn lúc trăng mười hai năm trăng đọng nắng

Giữa bốn bức tường tôi thấy cái chết áo đen

Sự thèm muốn mỗi chiều đời xuống sâu hỏa ngục

Nhắm ngủ hơi mòn quên mặt trời tôi

Trong bãi cỏ xanh cô sinh viên ngày nọ còn cười

Tới chim đi mới hay bào thai trong cô đã khóc

Rồi mùa hoa phượng lấm đỏ nhà thương

Tôi vuốt mặt cô với nửa ngón tay người nào không dám nói

Tà áo xanh không rọi mùa thu tôi

Mùa nắng mới chim đau với tin chiến sự trong tủ sách gia đình

Tôi nhìn hai cuốn kinh đã rách dưói bờ cây nhà tu viện

Sớm hôm kia quân đội chờ miếng ăn

Với chuyến phi cơ có nhiều xác trẻ con tỉnh lỵ

Những đám cưới quên hết tai nạn Sàigòn

Mùa nắng thiếu vài ba con ve sầu bay lên trời cao

Để thèm cơn lạnh dưới mồ cô sinh viên buổi nọ

Tôi về cánh cửa đóng hết các cơn nhớ thu rơi

Có phải bãi sa mù con chim trong vài thành phố

Chim đêm chim hồn đỏ hoá hồng

Bãi lầy chỉ xót thương những xác thôi nôi

Như chiến tranh muốn ăn hết Sàigòn vào buổi tối

Còn trái tim nhịp lạ chưa rên

Tuổi trẻ giấu sự tầm thường trọn đêm dưới nách cô ca sĩ

Tuổi thơ muôn đặt giống già nua nơi chất lịch sử âm hồn

Còn con mắt cô sinh viên vừa nhắm với bào thai

Tôi về lúc Sàigòn chỉ quên một kẻ nhảy qua cửa sổ

Như bông phượng nở cả vườn hoa chưa hay đêm

Đã nóng đã hôi đã khô nghẹn móng con đại bàng

Sợ hoài dân Việt mua thức chết

Hình ảnh cô ca sĩ da đen

Không nhớ Phi châu lúc con đồi mồi ngủ nơi biển cạn

Hình ảnh cô sinh viên thay áo sớm mai

Làm tôi quên tên bạc tình trong lá cây trường đại học

Dân Việt đã về nửa bãi sa mù

Lá trên đồi hôn mê lá ấy mộng ngoài tim trắng

Củ gái đơn sơ đếm nụ bưởi sau vườn

Nhưng chiều cuối năm tôi nhớ khu vườn đã bị dội bom

Tiếng hát da đen năm ấy cười vang một thương tích

Tuổi trẻ muốn máu có mùi

Không như mùi lá buồn đầu sao

Tuổi trẻ không giữ khu vườn ma

Với bàn thờ tổ tiên chưa gợi ra mặt hình hài vạn xuân trước

Tuổi thơ dù vốn hỏa hình

Nhưng hỡi buổi chim bay về làng mùa thông trắng

Đám cỏ không nhớ nắng đã làm xanh

Cuối đem chim hồng đã khoét sâu trùng mắt dân Việt

Nên cuối đời xứ sở luyện kim

Hình phạt chỉ dạy đứa con nói về sự đời của ông già bói chữ

Nhưng người mẹ chỉ giấu sữa giữa những ngày yểu mệnh qua

Tới hôm bóng vờn tìm mộng

Hình phạt không rõ cỏ đầu xuân

Ánh máu vẫn đưa đứa hài nhi về hôn phím nhạc

Ở đêm xe dẫn hai đám cưới hiền lành

Không hiểu sau đó ai đã giết tên tình si cô ca sĩ

Mà đàn dương cầm cứ nở những đóa mẫu đơn

Tôi mượn đời tôi dưới cánh thu sầu trôi mãi

Ngày mùa tắt nắng con ga

Tôi đi khô bóng côn trùng xóm đậu phộng

Đàn trừu đỏ mắt với bụi xa xa

Cơn mây cứ chiều chiều Paris khói

Hình cô sinh viên buổi tối ngắm đèn

Chưa hiểu trong cơn dục vọng mòn bào thai thành con mắt khép

Giữa đống phượng mùa bãi trường nơi bãi đại học cỏ xanh

Chuyến đời xua tuổi trẻ từ chiều thứ tư tới trần gian buốt lạnh

Cảnh tôi gợn nếp con tằm

Như hồn người mẹ bữa ăn nhằm trứng chết

Với đứa con buộc tội ông bà

Mà ngàn thu con đại bàng không muốn nghe Sàigòn kể chuyện



Giai phẩm Xuân QUÊ MẸ số 149-150 tháng 2 năm 1999





 
















NỖI LIÊN ĐEN TỐI VÔ CÙNG


Rồi mùa thu rủ tôi đi xa
Tôi đi x
a mãi tôi rồi
Nhằm đêm hoa rụng như ánh trăng
Tan mù mù trên miệt hải ngạn
Và lớp sương mốc đổ liên hồi
Tận viễn khơi những con thuyền sôi nổi
Lướt qua màn đe dọa khi ly hương
Giữa tôi và Liên hôm nay
Ánh trăng không thành như cơn huyễn mộng
Của tôi và Liên hôm nay
Khi mười hai năm xuống dần nói nhỏ
Một mùa thu trước Liên xa
Không còn gì nhớ lại nữa đâu
Những hàng sao im nguyên ngày ấy
Của con đường Trà Vinh sớm hôm
Không còn gì ru nhớ làm chi
Những đốm hoa tím tan nhoè
trước cổng nhà Liên đó
Mười hai năm thành điệu gió ngày mùa
Trên hình bóng Liên xa và xa
Như hiện thân tôi trôi và trôi
Mãi mãi với muôn ngàn ánh sao giá lạnh



Tôi có mười hai điệu Liên sầu
Mấy ngày thơ em hẹn tôi như ánh trăng
Đùa quanh tà áo em
Tôi có mười hai năm đi qua trên hơi thở
Run đau khi tiếng vạc buồn hư không
Ngày thơ Liên chờ tôi buổi nắng
Trí nhớ giống mỗi con cánh cam thương yêu
Biết kêu và biết tình ru lòng tơ mộng
Biết những bài trầm ca giấu trong quyển sách vô vi
Có là chữ Như trong đầu bồ tát
của nền không bị lãng quên
Tôi có mười hai mùa thu bị điên trong trí nhớ
Bằng kẻ đời giấu hết đồ ăn
Trong những thành phố Âu Châu đèn đổ
Nước mưa chiều cùng trận bão nội tâm
Khi Liên qua đời tôi là hình thân ảo ảnh
Khóc rất đau rồi khóc cho riêng tôi
Trong số cái chết chập chờn các dãy phố đói
Mười hai năm tôi đốt bằng que diêm
Để ném hai diêm đầu về tử hận
Khi Liên rụng sợi tóc quê hương
Trong những năm chiến tranh dân tộc
Còn lại mười ngón tay buồn
Tôi giấu lửa như tên lùn giấu mưu mẹo
Cho Liên cho Liên cho Liên tôi
Dù đầu thu con chim Việt bay mất
Sau buổi chiều Liên chết bơ vơ
Sau con đường Trà Vinh ngày ấy đổ tối
Những mộng tưởng về phượng hoàng đất dương gian
Trở thành cỏ hoang trên lâu đài nến cháy
Buồn ơi khi khóc đủ trăng trong
Có riêng mình hỏi mình trên bi kịch
Của lá hoa và của tim máu loài người
Vào đợt phù du chảy u mê
Tới mấy tầng xoè móng
Có những hoạn cơn tôi không thấy trong đời
Từ khi Liên nhỏ mỗi đêm lệ xót
Khi mình chờ đợi những mặt trời xa
Mà mùa thu chính giữa đảo hoang thái cổ
Rú hoài hoài các giọng bọn khờ vay
Chính giữa chợ đời đeo bóng u ám
Những điềm linh của không hôm qua
Chỉ hiểu công đời là ăn gian sự sống
Trên của thừa tự thêm nhân gian
Những vết chim khi trời vừa sáng
Bảo nhỏ tôi và con mắt Liên xưa
Trông nhạt mù tít tắp thời gian
Để thở rồi thở như trăng đơn
Để nhớ rồi thở mau
Như dòng đời chiều tối
Một con cánh cam vàng mỗi đêm rưng
Những gì không còn dù tiếng Tâm trong uyên thức
Cho mãi mãi về sau



Rồi mùa thu đốt lá để quên tôi
Than ôi mùa thu nào tôi không là kẻ vô tội
Giữa đám đông hôm hôm
Những kỷ niệm Liên sầu đã rơi cùng lệ khúc
Trong mười hai điệu sầu thu xa
Và mùa thu đem tôi xa bến đậu
Của những thiên tài cõi đông
Giữa tôi và Liên bây giờ reo thê thảm
Ngày thơ bom lửa đã nhiều
Lớn lên để hớp toàn bệnh cuồng trí
Trong buổi muốn yêu quê hương
Như thương hoài giọng đàn sai nhịp
Đu đưa cuối bãi Cà Mau
Giữa tôi và bàn tay Liên xa xôi
Chỉ còn lại màu đèn xám trơ nơi gác trọ
Và ngày thu báo mười hai thu
Đi qua bãi dâu của Tố Như ngày rộng gió
Sau cỏ Khâu nhớ chết từng sao
Không đọng lại gì trên đất Trạng Trình nữa



Tôi có những bầu trời để giết hồn ma trơi
Nơi xa đoàn thuyền giương buổi tối
Khi chim Việt đầy mày khói đen
Tiếng hận sầu tiễn thu trên đồng thời gian đứng
Tiếng sóng cuồng đổ ập phương Tây
Tôi giấu một con rồng trên bãi không gian mun
Chờ những đoàn trẻ thơ bay qua ốc đảo
Ngày thơ Liên ước gió trời say
Lúc Liên ngủ hai tay che lấy ngực
Gió ấy cứ mùa loà đêm đêm
Than hoài những tình duyên dang dở
Ngày thơ Liên sợ bóng dừa
Đùa gió Tháp Mười sang Cửu Long đầy máu
Nhưng lửa ở tại quê nhà
Đến hôm nay gió đùa thành trò lửa mệnh
Có khi mình khóc một lần thôi
Để cả triệu lần sau kẻ thù của mình chỉ là lời vô bổ
Trong khuôn diện trả vay
Bằng muôn điều bùng đau như mộng yểu
Liên và con cánh cam đầu chớp linh hồn
Buổi mai con bọ rầy say sương nắng
Liên và bầu trời tôi ngất đi
Khi tất cả ngón tay đeo mù giây kẽm
Ngày thơ hoa tím không đòi mộng vàng
Như cơn điên Bao Tự kêu trong tiếng lụa
Liên và ngây thơ bị mưa
Đau ôi khi mặt trời đen lấm
Những hư vô vào buổi lên đèn
Có lần tôi giữ một sầu khúc không tên
Tôi nhớ cố hương khi tiếng gà réo rít
Liên và cánh dơi Trà Vinh
Xuống mịt mùng đời tôi khi con thuyền chìm trong bão
Giữ mấy phút hư vô reo lên
Lâu đài đầy qụa khoang bên vàm liêu tịch

Tôi có làm gì đâu giữa đất bọn thạo đời này
Tay tôi bỏ rơi từ tâm từ vũng nhỏ
Chợt tiếc đau ở những chiều không thần tượng
Tôi có làm gì đâu cho bản thân tôi
Chỉ còn trái tim tôi tâm sự
Ngày thu đang rụng lá nhiều hơn
Bản sầu ca không còn nàng ca sĩ cũ
Lá và nắng rơi mau
Lá và hoa mùa này đều thẫn thờ đau đớn
Tôi có lạy một chữ danh nào đâu
Trên hoạn tâm con cờ khua như chẳng cần định mệnh
Ngày thu lá cứ vàng rừng
Đoàn trẻ nhỏ say hương con rắn lục
Mai kia sợ rỗng bóng dư đồ



Rồi mùa thu áo cưới Liên đâu
Có phải chim Việt bay hoài trên màu hư không tắt
Mỗi chiều đông cuối chân mây
Gợi quê hương mình bằng đêm móng nhọn
Đổi màu trên những hình hài
Một mai lội ngang cánh hồn hoả ngục
Và muà thu may trí nhớ cho Liên
Luạ nhung hay tơ vàng Kim Tự Tháp
Với cái chết đếm rừng đêm
Heo may lùa ngang mặt cỏ
Tôi theo đó thiếp mê
Thầm gọi Liên như tóc ngày thơ tối ám
Chim Việt không về bến xuân đâu
Bởi vòng quay đổ tan lúc hư không chuyển động
Cùng mỗi vì sao giăng màn
Qua hết thảy thủy chung chẳng còn nghe thấy
Rồi mùa thu hoa rụng trên bóng Liên
Tôi độ chừng đôi bàn tay tôi là lệ ướt
Bởi lệ là lệ của Liên
Bởi lệ hồng là lệ của tình Liên
Khóc dưới vai tôi đêm nào sông Cửu vừa dứt thở
Lệ sầu tôi giấu cho tháng năm
Trời ơi lệ mình lúc ngày thơ là lệ mẹ
Rồi lệ cứ xanh xao
Rồi Liên rồi Liên rồi Liên ôi
Lệ lòng từ đây trở thành biển máu
Trong mỗi ngày mai không còn gì
Trên nỗi nhớ quê hương câm
Trong thành phố tôi đòi chỉ ca ngợi tiền bạc
Có những đời tình bị xóa vào đêm đen
Dưới con cờ và một nghìn bào thai lịch sử
Lệ rời tôi để nhớ Liên
Khi mùa thu may đầy cho Liên áo ly hương một thuở
Nhớ Liên bằng muôn hình ác mộng đóng băng
Môi se lại tơ tằm dưới đầm lầy họp mộng
Những từ tâm phượng hoàng đắp biển dư
Hôm hôm mộng tôi cùng hoang vắng
Sẽ nghĩ rất lâu bằng tình ca
Như Đạt ma rùng mình trong Phạn Ngữ
Cùng sầu điệu cửa tu Tây Tạng hống
Sẽ nhớ mỗi lần hồn Liên xanh như lục thủy
Cửa những từ tâm bay qua đất trời vàng
Nơi tiếc thương cũng là sầu vọng
Đến mái tây rêu mờ
Có hôm tôi rùng mình nhớ xác
Đã nhuốm mấy trận cuồng dương gian
Những bầu trời tôi còn lửa cháy
Kêu ran tim lúc công chúa đội đèn
Tôi ám ảnh con cánh cam trên đầu chim Việt
Nhưng lửa rủ tôi cầm lại sầu thu
Có những oan hồn nhắn tôi cuộc gặp gỡ
Nơi Liên đã khóc đêm ngày
Trong mười hai năm Trà Vinh đầy quạ
Thôi rồi Liên ơi
Có những ngày thơ Liên ao ước
Quạ trời lợp ổ đầy không gian
Chính phút đớn đau tôi chỉ là cơn gió độc
Quên luôn một sớm trở về
Có Liên và có Liên giữa nắng
Nhưng hôm nay hoa nổ móng tay
Khi con người mình bắt đầu nơi Tam Tạng
Rằng biển dư chẳng thể mộng bao giờ
Nơi đất tâm linh để lại toàn sắt thép
Bởi động huyền vi lún lúc mùa thu rơi
Sau cánh bay rũ riệt
Tôi và Liên một ngày dài
Cánh cửa quê hương đầy vết đạn
Năm nào tối mịt ba mươi
Hoa mai trên cổ Liên thành mùi gió vọng
Xa xa đảo lạ vô hình rồi
Tôi chúc Liên như mặt trời vừa nhận ra tuổi tác
Ngày sau mùa thu bị chết với lá vàng
Bước Liên về bảo rằng tình hoài hương ở trong trí tưởng
Một xưa tôi mong đợi phượng hoàng về đời
Nẻo tình ca cỏ non làm hơi thở
Nhưng đèn vừa rủ xuống mê
Tôi thấy con trăng không cần nói ra ngày giao thừa đất mẹ
Trên mấy phương Tây hao mòn
Tôi còn gọi ra hình ảnh Liên lúc mê man
Tiếng đập cửa dầu là tử thần cuồng nộ
Đêm đêm trăng xẻ đời lệ châu
Tưởng lệ huỳnh bắt đầu lên bóng
Tôi con trăng đêm đêm mùi sa đoạ
Mà mùi quê hương con nít ré đau
Giữa khuya con cánh cam lo buổi mai cơn đói khổ
Trong tim trong não trong hồn
Trong trận huyền bí bắt đầu bằng định mệnh
Và mùa thu làm thành bọng tối loài người

Mộng ngày rũ rượi đó Liên
Ước áo vàng sẽ về đây thành cội rễ
Mấy phôi pha làm lại nước huyễn châu
Tôi có mười hai năm bỏ đi như diêm quẹt
Để hồn Liên là bóng Liên tôi
Để ngày thu tôi đợi chờ Liên viết thư bằng mực tím
Nói thương nói nhớ nói nhớ nhớ anh
Trên giải đất đầy mùi chuột chết
Và tình Liên là mối lặng im chờ
Mộng người đổ máu như tôi thôi
Đến chiều hôm con qụa Tây Phương kêu kêu mờ mịt
Trên mối sầu viễn lưu
Tôi đốt tôi ru tôi buồn tôi khóc
Tôi âm thầm tôi cháy nám riêng tôi
Ngày tôi đi Liên ôi tôi đi để chết
Với một mặt trăng tôi giấu đợi tuổi già
Như cánh tay Châu Âu nện mòn nước nhược tiểu
Bằng hư vô bằng vô nguyên với hôn mê
Những mộng đời tôi xé vừa tan
Con trăng từ đây chỉ hiện hình hoang cổ
Cho phút sầu ca bi lệ làm đau
Ngày tôi đi tới hôm nay Liên chết
Đất Trà Vinh mưa xuống mãi tận đầu
Có hay không lúc mình chỉ cầm bằng vô vọng
Mộng đời xưa cũ ấy Liên ơi

Nh. Tay Ngàn





Ky hoa Dinh Cuong








Trở về








MDTG là một webblog mở để mỗi ngày một hoàn thiện, cập nhật sáng tác mới cho từng trang và chỉ có thể hoàn hảo nhờ sự cộng tác của tất cả các tác giả và độc giả.
MDTG xin chân thành cảm ơn sự ủng hộ tinh thần của các văn hữu đã gởi tặng hình ảnh và tư liệu đến webblog từ nhiều năm qua.























Thursday, 14 May 2020

Nguyễn Hữu Hồng Minh

















Nguyễn Hữu Hồng Minh
(1972 - .....) Đà Nẵng

Nhà văn, Nhà thơ, Nhạc sĩ











Thi sĩ, níu những sợi linh hồn bay ...
Sài gòn, chiều cuối năm
10.12.2020






Nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh sinh năm 1972 tại Đà Nẵng, nguyên quán Quảng Bình. Tốt nghiệp Khoa Ngữ văn - báo chí Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh.






Tác phẩm văn học đã xuất bản






1
Giọng nói mơ hồ
(thơ 1999)





2
Tháo đáy
(tập truyện 2000).






3
Chất trụ
(thơ 2002)






4
Vỉa từ
(thơ 2003)






5
Ổ thiên đường
(tập truyện 2011)






6
Người Ăn Bóng









Một số ca khúc sáng tác:





Khuôn mặt em
(thơ Văn Cao)


Chiều rỗng hồn em
(thơ Võ Kim Ngân)


Nhục thân


Chờ mùa đã mất


Sóng lỡ thương


Hà Nội giọt đêm tan chảy


Tát nước bể dâu


Trăng hoang sơ


Em có về không
(thơ Nguyễn Văn Hải)



.....

Giải thưởng: Đã từng được nhiều giải thưởng văn học về thơ và truyện ngắn của các các báo, tạp chí: Tiền Phong (1990), Tuổi Trẻ (1996), Sông Hương (2003) ....







Nguyễn Hữu Hồng Minh: Mê đắm từng giai điệu

Nguyễn Ngọc Hạnh


Sau văn học là âm nhạc. Và chưa biết rồi đây con đường phía trước của Nguyễn Hữu Hồng Minh sẽ là gì? Bởi với con người này, trong địa hạt nghệ thuật, luôn là sự mê đắm và khai phá.


Nguyễn Hữu Hồng Minh


1. Có không ít nhà thơ nổi tiếng đã để lại cho đời nhiều ca khúc hay. Nhà thơ viết ca khúc thường mang nặng nỗi niềm, họ ký thác, gửi gắm trong tác phẩm của mình trước hết là một tứ thơ, một thứ ngôn ngữ đặc biệt giàu hình ảnh, tính khái quát đa tầng trong ca từ luôn mang đến cho người nghe một triết lý đa mang của người nghệ sĩ đầy hệ lụy giữa cuộc đời này.

Trước đêm nhạc Chiều rỗng hồn em diễn ra tại Đà Nẵng, Minh tâm sự với tôi: “Nói về ngôn từ với một nhà thơ là điều không dễ dàng dù ngôn từ là thứ mà người làm thơ, viết nhạc phải đối diện với nó ngày ngày. Sinh mệnh của chữ cũng tựa sinh mệnh con người khai triển nhiều phía như bề mặt, chiều sâu, nghĩa bóng, nghĩa đen, phơi mặt, lộn trái; khám phá chữ là niềm cô đơn vô tận. Sự bay bổng có hay không, nhiều hay ít không nhất thiết phụ thuộc vào nội dung đề tài, mà tùy thuộc vào khả năng truyền tải cảm xúc của người nói đến người nghe”. Cứ mỗi lần gặp nhau chuyện trò về thơ, Minh lại say sưa bàn về âm nhạc như đang đắm chìm trong thế giới âm thanh bồng bềnh thi ca của mình.

Nhiều người biết Minh với tư cách một nhà thơ trẻ, có nhiều tác phẩm gây được chú ý trong giới bạn đọc và phê bình, không chỉ là “Giọng nói mơ hồ” mà “Chất trụ” đã trở thành một thế giới riêng của thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh. Minh đã tìm thấy địa hạt mới để khai khẩn, gieo vãi, tiếp cận tư tưởng lý luận của thơ hiện đại. Nổi danh với thơ nhưng sau đó vài năm Nguyễn Hữu Hồng Minh lại viết văn xuôi khá nhiều. Sau tập truyện Ổ thiên đuờng là Người ăn bóng và Ruồi nhiệt đới… đã để lại nhiều dư âm trong lòng bạn đọc. Minh cứ khám phá, không chỉ khát khao đi tìm một lối đi riêng trong nghệ thuật mà còn muốn “chọn mặt gửi vàng”, mở tung ngõ ngách để phơi bày tâm can và gửi gắm nợ nần đời mình cho nghệ thuật.

2. Tôi không bất ngờ khi Nguyễn Hữu Hồng Minh viết nhạc. Có không ít những nhà thơ lại nổi tiếng, được nhiều người ngưỡng mộ bằng chính tác phẩm âm nhạc nhiều hơn là thơ của họ. Tôi chỉ thấy lạ là không ít ca khúc Minh lại phổ thơ của các nhà thơ, như Chiều rỗng hồn em, Khuôn mặt em (thơ Văn Cao), Đây thôn Vỹ Dạ (thơ Hàn Mặc Tử), Năm tháng cuộc đời vẫn như xưa (thơ Nguyễn Khoa Điềm), Bi vọng ca, Chờ mùa đã mất, Những buổi chiều (thơ Võ Kim Ngân)… mà lẽ ra lợi thế của nhà thơ khi viết ca khúc sẽ “nhạc và lời” của chính mình.

Điều này, trong một lần ngồi uống rượu với nhà thơ - nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha tại nhà chị Mai Nhung ở Đà Nẵng, anh có nhắc đến việc phổ thơ của nhiều nhạc sĩ hiện nay, đặc biệt anh nhắc đến Khúc hát sông quê của nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo, vì sao ca khúc này được nhiều người ưa thích? Anh cho rằng, nhiều nhạc sĩ phổ thơ như là hát thơ, bởi vì trong mỗi bài thơ đã tràn ngập giai điệu, nhạc sĩ đã bị nhạc trong thơ cuốn hút, nhiều người không đủ sức hay nói chính xác là không đủ năng lực để thẩm thấu, cảm nhận tác phẩm ấy theo cảm xúc và cách sáng tạo giai điệu riêng của mình. Khúc hát sông quê thơ của Lê Huy Mậu mà nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo phổ nhạc thành công, trước hết là ở sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ với tác phẩm thơ, sau đó mới là âm nhạc. Một thứ giai điệu được chiết ra từ tâm hồn của người nghệ sĩ mà chính nhà thơ Lê Huy Mậu khi làm bài thơ này cũng không hề nghĩ đến. Đó là sự sáng tạo, là phổ thơ thành ca khúc, không hát theo thơ.

Khi nghe những ca khúc Nguyễn Hữu Hùng Minh phổ nhạc từ những bài thơ nổi tiếng của Văn Cao, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Khoa Điềm… trong đêm nhạc diễn ra ở Cội nguồn, Đà Nẵng, tôi cũng nghĩ lan man đến điều này. Minh vốn là nhà thơ trẻ đầy cá tính sáng tạo không dễ dàng đi hát thơ của các nhà thơ, mà chắc rằng Minh khát khao muốn thổi vào đó bằng chính cảm xúc, giai điệu, phong cách của mình, còn hay - dở thì công chúng và thời gian sẽ quyết định về tài năng đó mà thôi. Có lẽ còn quá sớm để đánh giá về sự khởi đầu này trên con đường âm nhạc của Minh.

3. Cũng từ suy nghĩ này mà tôi không thích gọi Minh là nhạc sĩ, cho dù Minh đã sáng tác hơn 50 ca khúc và thực hiện hai đêm nhạc “Cỏ níu mặt trời” và “Sài gòn Paris mưa đến ngàn sau” ở Sài Gòn. Tôi vẫn thích Nguyễn Hữu Hồng Minh là nhà thơ làm âm nhạc. Đêm nhạc Chiều rỗng hồn em với 12 ca khúc được các ca sĩ hát lên trong một không gian âm nhạc vừa đủ để người nghe cùng tác giả sẻ chia nỗi niềm của một người con xa quê trở về bằng chính tác phẩm của mình.

Với tôi, Chiều rỗng hồn em là một đêm nhạc lạ, không giống đêm nhạc nào, vì ngoài những ca khúc phổ thơ, còn lại là những tình ca của một nhà thơ đầy hệ lụy, đau buồn chan chứa nỗi niềm trong từng giai điệu. Lạ là vì không gian đậm đà âm nhạc mà cứ tràn ngập thơ ca. Em đến/ Đời cho ánh nến/ Thắp soi đời nhau/ Để nỗi đau, để khát khao/ Chỉ còn ngọn khói/ Mê mỏi địa đàng/ Mắt môi tìm nhau/ Vút bay ngàn khơi… Đêm nhạc của Minh ngập tràn thơ ca từ ca sĩ, nhạc sĩ và cả thính phòng đều chìm đắm trong một không gian nghệ thuật đặc thù.

Ngoài các ca khúc phổ thơ, còn lại là những sáng tác đầy nỗi niềm của nhà thơ trong đêm nhạc, Nguyễn Hữu Hồng Minh đã mang lại nhiều ấn tượng về mặt xúc cảm cho người xem. Với tôi, đêm nhạc ấy còn phảng phất một nỗi buồn của thơ, nói đúng hơn là ca từ trong các ca khúc của Minh là “câu kinh nhân gian khô hạn”, những “phiêu lạc thú thương đau” của kiếp người mà nhà thơ đã từng trải nghiệm. Một lần, ngồi uống rượu tại nhà tôi cùng với bạn bè văn nghệ ở quê nhà, Minh ôm cây đàn guitar, nhưng lại chuyện trò say đắm về thơ. Minh cho rằng: “Với một thi sĩ, ám ảnh thời gian cũng là ám ảnh của chữ, của hình tượng. Họ vượt đuổi những câu thơ trên bóng thời gian như vượt đuổi những cánh bướm. Để rồi thời đại định lượng lại giá trị của họ trên những câu thơ ngỡ phù dung mà đầy sức nặng ấy… Và tôi nghĩ ca từ đối với âm nhạc cũng vậy”.

Điều này cũng không mới mẻ gì, nếu chúng ta đã từng nghe những ca khúc của các nhà thơ - nhạc sĩ sáng tác. Thơ và nhạc cứ quấn quít, ôm ấp, đầy ắp nỗi buồn. Ca từ và giai điệu cứ lịm dần, lắng sâu cuốn hút tâm can người nghe. Ca từ của bài hát cũng vô cùng quan trọng chứ không chỉ dừng lại ở thanh âm như nhiều người nghĩ. Mấy người bạn văn nghệ nói với tôi rằng, âm thanh đang là nhu cầu thiết yếu trong thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh. Tôi nghĩ không hẳn thế. Thơ có một thứ giá trị âm thanh khác. Có lẽ với người nghệ sĩ đa tài bao giờ cũng đầy khát vọng, họ mãi đi tìm cho ra trong thế giới nghệ thuật, chính mình. Mình chứ không ai khác! Điều đó luôn thôi thúc họ khát vọng sáng tạo, mải miết đi tìm con đường riêng trong sáng tạo nghệ thuật.

NGUYỄN NGỌC HẠNH 
Báo Quảng Nam



Nguyễn Hữu Hồng Minh vừa công bố thi phẩm mới nhất Paris tên em trong gió cuốn (Nxb.Hội Nhà văn 6.2016).

Anh cũng đã thực hiện 4 đêm nhạc cá nhân, giới thiệu tác giả - tác phẩm gồm: Cỏ níu mặt trời (Bình Dương 11.2015), Sài Gòn Paris mưa đến ngàn sau (TP.HCM 1.2016), Chiều rỗng hồn em - 17 Tình khúc Nguyễn Hữu Hồng Minh (Đà Nẵng 6.2016). Và mới đây nhất là live show “Quên đi cuộc tình” đêm 20.7 thành công, tạo dư âm đặc biệt ở Sài Gòn trong giới ca nhạc khi anh kết hợp cùng nhạc sĩ, guitarist Cao Minh Đức.

Hồng Minh cho biết đang cùng ê kíp nghệ sĩ chuẩn bị kế hoạch thực hiện live show “Nguyễn Hữu Hồng Minh & Những người bạn” lớn nhất từ trước đến nay, chủ đề “Sài Gòn như anh yêu em” - tên một ca khúc của anh, để giao lưu với khoảng 1.000 sinh viên do trường Đại học Sư phạm TP.Hồ Chí Minh đăng cai tổ chức vào tối 20.10 tới.















Ca khúc Nguyễn Hữu Hồng Minh
Vẻ đẹp của những hạt muối

Bảo Trang
11 Tháng Mười Một 2019



(VOV5) - "Tôi nghĩ rằng những tác phẩm của tôi cũng như những hạt muối, để người nghe tìm được vẻ đẹp hân hoan, vẻ đẹp bất hạnh..."

Nguyễn Hữu Hồng Minh là một nghệ sĩ đa tài. Anh nghiên cứu về nghệ thuật, làm báo, viết văn, làm thơ, phổ nhạc cho thơ, và sáng tác ca khúc. Những ca khúc của anh phản ánh tâm hồn đa cảm, với câu từ sâu lắng, chất chứa những tâm sự của một hồn thơ đầy duyên nợ với cuộc đời. Và bởi vậy, cho đến giờ, những ca khúc của nhạc sĩ Hồng Minh luôn mang một nỗi buồn cố hữu, đi vào lòng người nghe và ở lại đó như một niềm an ủi, sự sẻ chia…



Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh



BTV: Chào nhạc sỹ Nguyễn Hữu Hồng Minh. Xin được hỏi, những giai điệu đầu tiên đã đến với anh – nhà thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh như thế nào?

Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh: Tôi có may mắn được sinh ra trong một gia đình mà bố tôi là một giáo sư rất quý trọng những tác phẩm âm nhạc, thi ca và văn học. Vì vậy tôi được nghe từ rất sớm những ca khúc của Văn Cao, Trịnh Công Sơn, Phạm Duy… Bài Khuôn mặt em, tôi viết vì rất thích một bài thơ của Văn Cao, nói về mối tình “duy nhất” dành cho vợ mình. Trong bài thơ, Văn Cao nói lên nỗi lòng của mình trong sự nhớ nhung, trong khoảng cách… Ông so sánh người ông yêu như một vầng trăng, một sườn núi, một ánh cỏ dại. Những hình ảnh đó cho tôi có tình yêu đối với bài thơ này. Tôi phổ bài thơ đó thành ca khúc Khuôn mặt em.

BTV: Kể từ sau tác phẩm đầu tiên, anh đã có những đêm nhạc để đem những ca khúc của mình đến với người nghe. Và mới đây thôi, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh đã có đêm nhạc thứ 6 “Mặt trời soi vết thương yêu”. Anh có thể chia sẻ đôi chút về hành trình chinh phục con tim của khán thính giả bằng âm nhạc?

Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh: Tôi rất may khi được bạn bè ủng hộ, có cơ duyên làm được một số đêm nhạc, trong đó có những buổi làm ở các trường Đại học. Có đêm nhạc tôi làm ở Đà Nẵng “Chiều rỗng hồn em” – tên một bài thơ của nhà thơ Đà Nẵng Võ Kim Ngân. Sau đó tôi có một số đêm nhạc ở TPHCM như “Sài gòn Paris mơ đến ngàn sau”. “Mặt trời soi vết thương yêu”… Tôi nghĩ một bài hát khi ra đời có số phận của nó, cũng như một nghệ sĩ khi viết ca khúc thì ôm ấp những suy tư và có những cơn cớ để dành cho bài hát. Và khi viết ra và đến được với khán giả là một sự may mắn mà không phải người viết nào cũng có được.



Poster đêm nhạc Chiều rỗng hồn em của NS Nguyễn Hữu Hồng Minh


BTV: Như nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh vừa chia sẻ, qua những sáng tác đầu tiên, anh đã có những ca khúc viết về những triết lý, suy tưởng rút ra từ cuộc sống. Chất liệu âm nhạc này, dường như chúng ta đã bắt gặp ở Phạm Duy, ở Trịnh Công Sơn…?!

Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh: Trước khi viết nhạc, tôi đã có thời gian dài viết văn và làm thơ. Người làm âm nhạc, bên cạnh những khám phá, những tổ chức về giai điệu thì ca từ là rất quan trọng. Ví dụ như ca từ của Trịnh Công Sơn hay Văn Cao – các ông thể nghiệm được nhiều về riết lý của đời sống. Tôi cho rằng bài hát hay, ngoài sự tìm kiếm những thể nghiệm về giai điệu thì ca từ là không thể thiếu được. Nếu một nhạc sĩ, bên cạnh thế mạnh khai phá được hòa âm và những giai điệu mới, và có ca từ tuyệt hảo thì bài hát đó sẽ gắn bó với thời gian, đi xa và sống rất lâu trong ký ức người nghe.

BTV: Tôi nhớ có lần anh đã nói, “nếu những ai muốn biết những đổ vỡ, mong manh bất toàn của cuộc đời mà vẫn luôn khát vọng, tìm kiếm xây dựng thì nghe âm nhạc của tôi”? Và quả thực, đọc thơ và nghe nhạc của anh, tôi thấy ẩn chứa trong đó những triết lý rất sâu sắc?

Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh: Tất cả những triết lý đó, cũng giống như một câu nói trong tập thơ “Vỉa từ” của tôi đã viết, là qua một hạt muối chúng ta có thể nếm được vị mặn của đại dương. Nghĩa là trong nỗi đau cũng có vẻ đẹp, có sự lấp lánh. Trong một hạt muối không chỉ có nỗi đau mà còn có vị ngọt – điều này càng thôi thúc ý chí của người sáng tạo nghệ thuật. Nếu anh không có trải nghiệm thì anh không thể viết được, nếu không rơi xuống vực thẳm thì sẽ không thấy được đỉnh cao. Đây là một triết lý sống mà tôi nghĩ chúng ta có thể thấy rõ khi quan sát.

Như Chế Lan Viên có viết một câu là “Từ thung lũng đau thương ra cánh đồng vui”. Thung lũng chính là nỗi đau, từ nỗi đau đó ta như bị rơi xuống, còn trước những niềm vui, những hân hoan của cuộc đời thì ta như bay lên. Cảm xúc rơi xuống vực thẳm và bay lên đó chính là sự biện chứng, là hai mặt của một vấn đề. Vì vậy tôi nghĩ khi chúng ta có những nỗi buồn, có những bất hạnh, đứng ở góc độ nào đó chính là tài sản, hay là phần thưởng của Thượng đế dành cho bạn. Cái khổ đau đó sẽ đem đến mật ngọt – điều này rất quan trọng đối với một nghệ sĩ sáng tạo. Tôi nghĩ rằng những tác phẩm của tôi cũng như những hạt muối, để người nghe tìm được vẻ đẹp hân hoan, vẻ đẹp bất hạnh, hay những tài sản lớn nhất là những năm tháng chúng ta sống, chúng ta được thử thách và chúng ta đi tới bằng tình yêu và khát vọng mới.



NS Nguyễn Hữu Hồng Minh cùng các nghệ sĩ tham gia đêm nhạc của anh


BTV: Trong số những ca khúc của anh mà tôi đã được nghe, có một bài tôi rất ấn tượng. Là bởi anh sinh ra ở Đà Nẵng, hiện tại sống ở TPHCM, và lại có một ca khúc về Hà Nội rất tình, rất sâu lắng?

Nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh: Tôi yêu Hà Nội bằng một tình yêu mà tôi nghĩ rằng mọi người Việt Nam đều yêu Hà Nội như thế. Hà Nội như trái tim của mỗi người vậy. Lần đầu tiên tôi đến Hà Nội khi học lớp 11, trong một buổi sớm mưa. Ngay lập tức tôi có cảm xúc sâu lắng đặc biệt, từ thời tiết, tiếng nói, con người... Những âm thổ đó vang mãi trong tôi. Vẫn biết trên mỗi vùng đất đều có những trầm tích văn hóa riêng, nhưng với Hà Nội dường như sự tích tụ văn hóa đó thành vỉa, thành tầng, thành ký ức, thành điểm nhấn mà mỗi khi nghĩ đến đất nước thì mỗi người lại nghĩ đến tình yêu dành cho Hà Nội. Cái tình cảm đó cứ miên man, cứ đi dài theo tôi, tôi muốn viết một cái gì đó cho chính tình yêu của mình nhưng không thể làm được.


Hà Nội trong mưa


Cho đến khi tôi đọc được bài thơ của chị Phạm Thị Phương Thảo, trong đó có một cái tứ thế này: “Hà Nội giọt đêm tan chảy”. Khi ấy tôi vỡ ra một điều rằng, tôi đã rất nung nấu nhưng không thể nào viết được bởi tôi quá nhiều kỉ niệm, quá nhiều điều muốn viết ra. Nhưng thực ra, những kỉ niệm đó, cũng như cái tứ của bài thơ, sẽ là những hạt mưa đêm tan chảy, và vấn đề của người viết là phải rã băng nó ra. Ví như trong câu nói “Tôi yêu em” đã nói lên tất cả, mà không cần phải nói thêm “yêu như thế nào”. Với bài “Hà Nội giọt đêm tan chảy”, tôi được tháo gỡ từ một bài thơ, và ngay trong đêm đó tôi đã hoàn thành ca khúc mình ấp ủ quá lâu.

BTV: Xin cảm ơn nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh. Chúc anh sẽ có những đêm nhạc đầm ấm đến với khán thính giả yêu nhạc.

Bảo Trang









Paris, tên em trong gió cuốn

Em, không thể hình dung một câu thơ sẽ viết về em

Chỉ nghe được những ngón tay rì rầm tỏ tình trên bàn phím
Những phím êm lướt nhẹ say rượu
Những ngón nhấn lả lơi rải từng nốt dương cầm
Em, không thể hình dung một câu thơ sẽ viết về em
Chỉ nghe được những ngón tay rì rầm tỏ tình trên bàn phím
Những phím êm lướt nhẹ say rượu
Những ngón nhấn lả lơi rải từng nốt dương cầm
Câu thơ vẽ ra chân dung em
Dáng thon, cười giòn, môi son, vú nõn, đùi non, eo tròn, mông ngon, gót son
Ôi cái vần on lần đầu anh phát hiện ra
Từ chìa khóa trong em ngoài anh (on - in)
Anh dướng nhõn, trớn ngon, run xón, vó bon, nhịp thón, ngập gọn
Vào ra ton ton
chắc cơ nhịp nhàng
Ôi sướng!

Em, không thể hình dung thành phố nào anh viết lên hai chữ yêu em
Paris trong đêm, Berlin ban ngày, Munich chuyến bay không đụng hàng
Yêu em sung sướng và lo sợ như áp tải phi vụ lậu
Những cô điếm ngả ngớn trên cầu đêm nay
Sông Xen một dòng trôi
Mang hồn thơ Apollinaire đã chết
Sắc vóc gấm hoa của kinh thành Paris
Không em, anh nhớ ra vắng em Sàigòn nhỏ
Tâm hồn trống trơ không một mẩu tự
Những ý nghĩa phơ lậu tồn tại nghìn năm như xác chết
Một đêm nay nữa mai phủi bụi tro tàn
Những mẩu tự không nở hoa xé thơ anh như gai kim tước
Cuộc tồn tại không tình yêu, không em
Trơ vắng hoang địa những tay đồ tể khai quật hoa văn xác ướp

Em, không thể hình dung anh đã tìm ra em khó nhọc
như chuyến bay đổi giờ tìm hành lí
Phi trường Charles de Gaulle mù người, mắt anh nhòa lệ
Paris ôi Paris chuyến đi mướt trong sương
Khí lạnh hoàn cầu đang đổ về từng giờ áp thấp
Có thể máy bay rơi vì mù sương
Ngày mai tên em trong gió, cuốn mưa về Luân đôn
Anh vẫn sang sảng đọc thơ ở Literaturwerkstatt
Những câu thơ của cuộc đời ngoài tưởng tượng

Như bây giờ anh gắng đọc tên em, trên một bản chỉ đường Terminal
Ốc mượn hồn chui lạc xuống đường hầm Aéroport Gares
Ôi, em!
Anh không thể hình dung…

Câu thơ mới nảy lá từ nghĩa địa mộng mơ khô héo
Lạc Paris anh tìm thấy một cung đường

“-Nào! Ngài Apollinaire mời ngài rượu cùng tôi đêm nay!
Uống đi! Cho cạn sông Xen!
Cho câu thơ cháy thành Paris
Cho thế giới lồng bóng hình em trong nghĩa mới!...”

Paris, Sân bay Charles de Gaulle 11.2005.












Nguyễn Hữu Hồng Minh: Thơ là lý do tồn tại

Vương Huy
17-01-2020 





Tập thơ “Paris - tên em trong gió cuốn” là một trong 5 thi phẩm của thi sĩ, nhạc sĩ Nguyễn Hữu Hồng Minh. Trước đó, anh từng xuất bản các tập thơ: “Giọng nói mơ hồ”, “Chất trụ”, “Vỉa từ” và “Lỗ thủng lịch sử”. Nhà thơ Vương Huy có bài nhận định về tập này. Có thể đây là một góc nhìn riêng của anh. DDVN trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Tin, bài liên quan:

‘Mặt trời soi vết thương yêu’ - đêm nhạc mới của Nguyễn Hữu Hồng Minh

Nhà văn và độc giả lý tưởng

Phan Tam Khê và bí mật những dòng suối nhỏ


Viết, với Nguyễn Hữu Hồng Minh là một cứu cánh. Tất cả cuộc đời của anh là viết, chỉ để viết. Anh thật sự đắm chìm trong ngôn ngữ không lối thoát, và cũng không muốn thoát. Ngôn ngữ với anh là thực tại, là giấc mơ, là tình yêu, là khát vọng và là cứu rỗi. Tâm hồn anh đắm say với sự viết, trong khi cuộc đời anh là hoang vu, là đổ vỡ chất ngất. Chữ như ma ám, như một nỗi buồn tuyệt tận. Anh tìm giải thoát trong hành động viết.


“Paris – tên em trong gió cuốn” là một tập thơ mới của anh như để minh chứng cho tháng ngày lao lực trong khổ ải viết lách. Những câu thơ rất tự do, không vần điệu, bung phá cõi tâm linh chúng ta khi đọc, như mở rộng chiều kích tâm hồn, như từng con sóng dạt dào vẫy gọi giữa biển khơi. Những bài thơ đau đớn và tuyệt vọng trong ma trận chữ nghĩa và cuộc đời, nhưng hình như vẫn le lói một niềm tin vào trang viết như một thứ đọng lại, còn lại, neo lại cái cõi đời vô thường này. Mỗi bài thơ trong tập là một mảng tâm trạng được bứt ra đặt trên trang giấy trong khát vọng về một chân trời đã mất. Cuộc đời anh từ đó hư vô như một vũng lầy, vô phương hướng như không la bàn giữa trùng dương. Chỉ có trong tuyệt vọng, Thơ mới cất lên tiếng nói khởi thủy của nó, thoát khỏi mọi rào cản áp đặt vô hình của một thứ sợ hãi chi phối. Thi sĩ lúc đó là thần linh, là vong hồn yểu mạng, là sự sống và cũng là cái chết.

Tình yêu đối với anh là gì? - Cũng chính là thi ca. Anh mang một tâm hồn trống vắng, không bóng hình người thục nữ. Tình yêu trong anh cũng đã khô cằn như những con chữ. Việc tối quan trọng là phải tìm lại nguồn sinh lực của Thi ca và cũng chính là nguồn tình trong muôn một. Thời hiện đại, tình yêu đã vỗ cánh bay mất, chỉ còn lại dục tình. Thi sĩ chìm ngập trong nó nhưng lại luôn muốn khước từ nó; cảm giác chập đôi lưỡng phân. Anh viết:

“Không em, anh nhớ ra vắng em Sài Gòn nhỏ

Tâm hồn trống trơ không một mẩu tự

Những ý nghĩa phơ lậu tồn tại nghìn năm như xác chết

Một đêm nay nữa mai phủi bụi tro tàn

Những mẩu tự không nở hoa

xé thơ anh như gai kim tước

Cuộc tồn tại không tình yêu, không em

Trơ vắng hoang địa

những tay đồ tể khai quật hoa văn xác ướp”

(Paris - tên em trong gió cuốn)





Bìa thi phẩm "Paris, tên em trong gió cuốn" của Nguyễn Hữu Hồng Minh - 
Nhà xuất bản Hội Nhà Văn Việt Nam

Cuộc đời anh mất phương vị, vô định trong hỗn độn những được mất, thành bại và những trò nhiêu khê vốn là bản chất. Trên bước đường cay nghiệt, anh tồn tại như một vong hồn luân lạc qua vô lượng kiếp, vô lượng chiều kích. Ẩn tượng cuộc đời như anh đã viết, đó chỉ là “Một chìa khóa rỉ, một căn phòng chật”. Bao trùm tập thơ là cảm giác lẻ loi, trôi dạt, phù du, anh viết một cách hình ảnh:

“Anh cánh buồm xiêu gió

Từ nay lưu lạc trắng đại dương

Đến em

Cũng chẳng biết tâm hồn anh ở đâu”

(Không còn tiếng nói)

Mỗi bài thơ như một mảng màu tăm tối, u ám ghép lại với nhau hình thành nên một bức tranh của sự tiêu hủy, của buồn nản và vô vọng từ trong bản thể. Những câu thơ lắng đọng như thế này có rất nhiều trong tập thơ như một sự kết tủa trong cái phản ứng tâm thức và ngôn ngữ. Thí dụ như:

“Những câu thơ như bụi thời gian

Lắng dưới đáy cốc

Uống cạn những cay đắng muộn phiền”

(Đâu có gì!)

Tập thơ đề cập đến rất nhiều vấn đề nhưng nổi bật là một tâm cảm bị ám ảnh bởi thơ, tồn tại cho thơ và tiêu vong cùng thơ. Những câu thơ đã vận vào đời anh như một căn nghiệp, một thứ bùa mê, và sau cùng nó quay lại quăng quật đời sống anh vào đá tảng, vào vực sâu, vào cái chết mục rữa:

“Anh biết cuộc đời mình sẽ chấm dứt bất cứ lúc nào

Nên anh đeo bám những câu thơ một cách dai dẳng

Nhiều cú đảo chao chí mạng

Câu thơ quăng anh vào vực

Ném anh xuống biển sâu

Gông cùm anh trong cảng vắng

Đeo anh vào đá”

(Tung tiêng! Tung tiêng!)

Một cảm thức hẫng hụt, rơi vào hư vô, khi gieo xuống những con chữ và mang về sự trống không. Hay là thơ đã chết trong tâm hồn người? Ai là người đồng điệu trong bóng đêm vàng võ một ánh đèn hắt sáng? Anh đã chạm tới cái ý nghĩa sự tồn tại của Thơ ca trong một xã hội hiện đại cuồng quay vật chất hóa tất cả. Anh ghi xuống giấy:

“Không còn nơi để trở về

Câu thơ mất hướng

Uể oải những ngọn sóng tưởng tượng

Giật lên cái - rỗng - lạnh - giữa hư vô”

(Cá ẩn dụ)

Mất niềm tin, lạc loài, vỗ bàn tay trắng, nhưng anh chỉ còn tin tưởng vào sự cứu chuộc của thơ. Với anh, Thơ như một nhân cách sống, một sự thanh sạch còn sót lại giữa dòng đời nhiễm ô:

“Những câu thơ tinh khiết ban mai

Như điều thanh sạch cần phải giữ

Như cuộc đời hung bạo vẫn cần phải sống”

(Ruồi, nước và nhà thơ)

Kiếp thi sĩ - kiếp con tằm nhả những đường tơ cho đến cạn kiệt xác thân. Anh xem Thơ như một tôn giáo, như một chất dẫn truyền gây nghiện với những ảo ảnh phù thế chập chờn:

“Khi con tằm phải nhả tơ anh phải sống vất vưởng

giữa cuộc đời như bóng ma dật dờ phiêu dạt

Một Tôn giáo - Ma túy

Lang thang, lang thang và lang thang tuyệt đối”

Và nỗi tuyệt vọng khốn cùng khi đã lỡ xem thơ như một cứu cánh:

“Chữ nghĩa, thánh địa cuối cùng

Dựng lên và sụp đổ …”

(Tình ca Ác quỷ)

Đây cũng là nỗi tuyệt vọng chung của toàn bộ các thi sĩ trong bối cảnh thơ ca hiện đại khi họ xem Thơ như một phương thức tồn tại, một mục đích. Nhưng chỉ một mình anh nói lên được cảm thức sụp đổ u uất nầy. Âu cũng là duyên nghiệp, chỉ còn lại một sự quạnh vắng trơ trọi giữa một thành phố chết: “Bơ vơ trước cách làm người”.

Viết! Viết! Như một hành động tử vì đạo. Anh chấm vào máu mà viết như một lối thoát duy nhất và chấp nhận đọa đày trong cõi chữ nghĩa. Viết, với anh, như một định mệnh, như một sự khước từ. Ảo ảnh danh vọng lùi xa, chỉ còn một sự vô vọng và một niềm tin cũng hư ảo như chính bản chất của Thơ vậy:

“Viết gì?

Cắt gân máu bàn tay trái

Mi không phải là thi sĩ !

Trò chơi rối rắm chữ nghĩa !

Một con chiên tử vì đạo

giữa bọn bồi bút múa máy khùng điên

Một niềm tin hoang hồ

……

Giã từ thôi, giã từ

Trên bàn tay bại liệt của mi

ngòi bút trơ cạn dòng suối máu...”

(Giã từ)

Như đã nói, chữ nghĩa với anh như một độc đạo vượt thoát khỏi cái tù túng của cuộc đời chật hẹp nhưng cũng chính chữ nghĩa đã xô anh vào một tuyệt lộ của mê cung đổ vỡ:

“Ai có thể giải thoát anh ngoài chữ nghĩa

Và cũng chính chữ nghĩa bịt mắt anh

Dẫn đến tuyệt lộ rạn nứt tận cùng”

(Trở lại)

Một bi kịch sấp ngửa của nghề viết. Dường như tất cả những người cầm bút đều có một cảm trạng thất bại trước sự xô xát cuồng điên của cuộc đời hỗn loạn.

Trong cô đơn vây bủa, anh lắng nghe từng nhịp thời gian ra đi không đợi chờ ai. Sau tất cả mộng văn chương thời tuổi trẻ giờ chỉ còn lại một sự xót xa lạnh lẽo (khi anh đạt đến đỉnh cao chạm trời thì cũng đồng nghĩa với việc anh nhận ra chỉ có một mình anh cô độc trên ngọn núi mà không có cả tiếng cười vang rợn của Không Lộ thiền sư). Tất cả đã đổ vỡ cho một lần thơ thành tựu. Anh viết:

“Mười lăm năm Huy ơi !

Cô độc lòng ta như trái phá

Không bục được với đời mà lở loét sâu thêm

Sài Gòn ngục tù bụi chết nhiễm chân

Lả mộng văn chương, lả mộng

……

Những ngọn đồi chảy máu u mê

Mười lăm năm,

mỗi câu thơ là một huyền ngôn thất chí...”

(Gửi Vương Huy, nơi tận cùng thế giới)




Nguyễn Hữu Hồng Minh bên sông Seine - Pháp


Viết là sám hối, viết như một định mệnh toàn triệt bởi không thể khác được. Viết là máu thịt, là xương tủy, là hồn vía. Trong bài thơ “Phản đề Kafka hay giấc ngủ nhà văn”, anh viết:

“Gốc Do Thái như ông mặc lãnh trong máu

Viết, mẩu thịt thừa, cô đơn

Viết, bởi không thể là gì khác

Những trang ngạt thở ném vào toa thực tại

Hôm nay và kiếp ngày qua

Cuộc sám hối không bờ bến

Cõi tha nhân …”

Tóm lại, tập Paris - tên em trong gió cuốn là tập hợp những mảng tâm trạng ám tối đan quyện nhau trong một trường chữ nghĩa cuốn hút và phơi bày. Mỗi chữ như đọng cả máu tủy, óc não của tác giả. Tập thơ nhất quán ở giọng điệu, với lối viết tự do bung ra tất cả một cách thoải mái làm hiển lộ toàn bộ nội tâm chất chứa. Vì trang báo có giới hạn nên không thể viết hết tất cả những gì tập thơ đề cập. Hy vọng các bạn sẽ tìm đọc nó và phát hiện nhiều điều lý thú hơn.

V.H
















 thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh




Paris, tên em trong gió cuốn
Em, không thể hình dung một câu thơ sẽ viết về em

Chỉ nghe được những ngón tay rì rầm tỏ tình trên bàn phím
Những phím êm lướt nhẹ say rượu
Những ngón nhấn lả lơi rải từng nốt dương cầm
Em, không thể hình dung một câu thơ sẽ viết về em
Chỉ nghe được những ngón tay rì rầm tỏ tình trên bàn phím
Những phím êm lướt nhẹ say rượu
Những ngón nhấn lả lơi rải từng nốt dương cầm
Câu thơ vẽ ra chân dung em
Dáng thon, cười giòn, môi son, vú nõn, đùi non, eo tròn, mông ngon, gót son
Ôi cái vần on lần đầu anh phát hiện ra
Từ chìa khóa trong em ngoài anh (on - in)
Anh dướng nhõn, trớn ngon, run xón, vó bon, nhịp thón, ngập gọn
Vào ra ton ton
chắc cơ nhịp nhàng
Ôi sướng!

Em, không thể hình dung thành phố nào anh viết lên hai chữ yêu em
Paris trong đêm, Berlin ban ngày, Munich chuyến bay không đụng hàng
Yêu em sung sướng và lo sợ như áp tải phi vụ lậu
Những cô điếm ngả ngớn trên cầu đêm nay
Sông Xen một dòng trôi
Mang hồn thơ Apollinaire đã chết
Sắc vóc gấm hoa của kinh thành Paris
Không em, anh nhớ ra vắng em Sàigòn nhỏ
Tâm hồn trống trơ không một mẩu tự
Những ý nghĩa phơ lậu tồn tại nghìn năm như xác chết
Một đêm nay nữa mai phủi bụi tro tàn
Những mẩu tự không nở hoa xé thơ anh như gai kim tước
Cuộc tồn tại không tình yêu, không em
Trơ vắng hoang địa những tay đồ tể khai quật hoa văn xác ướp

Em, không thể hình dung anh đã tìm ra em khó nhọc
như chuyến bay đổi giờ tìm hành lí
Phi trường Charles de Gaulle mù người, mắt anh nhòa lệ
Paris ôi Paris chuyến đi mướt trong sương
Khí lạnh hoàn cầu đang đổ về từng giờ áp thấp
Có thể máy bay rơi vì mù sương
Ngày mai tên em trong gió, cuốn mưa về Luân đôn
Anh vẫn sang sảng đọc thơ ở Literaturwerkstatt
Những câu thơ của cuộc đời ngoài tưởng tượng

Như bây giờ anh gắng đọc tên em, trên một bản chỉ đường Terminal
Ốc mượn hồn chui lạc xuống đường hầm Aéroport Gares
Ôi, em!
Anh không thể hình dung…

Câu thơ mới nảy lá từ nghĩa địa mộng mơ khô héo
Lạc Paris anh tìm thấy một cung đường

“-Nào! Ngài Apollinaire mời ngài rượu cùng tôi đêm nay!
Uống đi! Cho cạn sông Xen!
Cho câu thơ cháy thành Paris
Cho thế giới lồng bóng hình em trong nghĩa mới!...”

Paris, Sân bay Charles de Gaulle 11.2005.


Em Potsdamer làm phiền anh quá!
Tặng Astrid Beilke
Em Potsdamer làm phiền anh quá
Bấu linh hồn anh như vuốt quạ
Berlin anh đâu sống những ngày qua…



Phố phố phố phố

Sony Center, Cine Star I max,

Film Haus, Billy Wilder’s

Internationle Filmfest piele Berlin…

Đại lộ Potsdamer Strafze

Mắt giấy chọc trời

Đẹp như thuốc độc

Em làm phiền anh quá thôi !



Đẹp hơn thuốc độc

Đẹp muốn chết

Đẹp cháy khát cổ

Đẹp nuốt nước bọt như ngậm than

Đẹp loại trừ, đẹp muốn dẹp bỏ

Đẹp ngay lập tức muốn giết người

Muốn nổ con ngươi

Dây leo xanh, cài cái chết vào sự sống

Bứng rễ sự sống ngâm giấm

Linh hồn rỗng réo loạn trong con Ma-nơ-canh



Mắt em xanh gườm anh ghẻ lạnh

Môi mọng mỡ màng,

Mông mơi mơi, nịt vú lơi khơi

Đăng-ten ngực giấu thuốc phiện sau áo

Phố xá xe điện ầm ào

Anh nháo nhào

Đuổi theo em soãi những bước dài

sướt mặt tường đá



Sẵn sàng uống thuốc độc cao liều

Sẵn sàng yêu

Sẵn sàng phiêu

Phơi điếu

Đùi dài hơ hớ

Rong ren quấn cổ

Linh hồn rắn

Thơm ngon như điếu xì gà

Anh bỏ đời

Ôi Potsdamer

anh chưa sống những ngày qua…



Berlin đâu có những ngày qua…

Đại lộ Potsdamer, Berlin 11.2005







Thơ
Tôi đã mang theo em trong trái tim ngạt thở
Tôi phải thở cho em
Còn phải thở cho tôi
Tôi đập cánh, tôi nhóm lửa
Ánh sáng ngược về em tro bụi phía tôi ngồi

Tôi che chắn đỉnh u trầm bão gió
Giữ nuôi em ngọn nến mướt mềm
Tôi đà đắm lạc hồn trùng lau lách
Rũ hoang tàn em dựng ánh ngày lên

Ngọn nến tự ăn mình khi thắp cháy
Soi tìm gì trước vực đáy hư vô
Tôi đã mang em quá lâu
Em đã ăn tôi quá sâu
Ngục tim rỉ máu
Rụng ngàn sao xuống tiếng nấc mơ hồ

(Áp thấp, 10.1997)



Vùng sâu ký ức
Trên dây đàn anh hát tự do

Tự do bắt qua thơ
Thơ bước lên đỉnh sọ thế giới

Trên trang viết là đêm, trên đêm ngôi sao biếc
Thơ là ánh trăng, biển xa, những thân tàu
Thơ mở ra thời đại, thơ bay qua cái chết
Là dây đàn ngàn giai điệu xanh sâu

Thơ là trăng hay ánh lóe của trăng?
Sóng lửng đuổi cánh buồm?
Thân tàu chìm vào biển biếc?

Thơ là thăng hoa, trôi dạt, hủy diệt
Là vảy những con cá sáng trong mơ anh
Vì chiếc vảy ánh vàng trăng trắng ấy
Cuộc đời cuốn anh trên bão chòng chành

Không định nghĩa thơ -
Quên những định nghĩa thơ
Bởi không lời thơ mới nói hết sự thật

Sự trống rỗng làm đầy thơ,
Thơ làm đầy sự trống rỗng

Thơ tiếng kêu thét tang thương
Thế kỷ anh đang sống

Thơ cài vào anh những ngày góa bụa
Những ngày ngôn từ bất lực
chuyển máu thành thơ

Mình anh một âm vang,
mình anh với lưỡi hái cắt cổ
Mình anh tự rã tan với một kiếp sao mờ

(6.1998)



Tay chơi Hy Lạp
Tặng Trần Tiễn Cao Đăng
Lại đến, đi những chân trời không định trước

Đêm nay Sài Gòn, trưa mai Hà Nội
Lên đường!

Nhói lòng ta những ga khắc khoải
Đổ bóng xuống trang văn tiếng còi xé nửa chừng
Còn tuổi nào cho ta vui trở lại?
Phải chăng héo một đời dở dang tìm kiếm?

Bao giờ cho ta về miền Tây chiều mưa tháng Tám
Ta đã xế-nổ xuyên lòng Sàigòn đêm,
Qua Mỹ Tho, Cai Lậy, Vĩnh Long, Cần Thơ, Sóc Trăng
Chỉ tình yêu văn chương giúp ta tới đây
Xứ sở những cô gái Miên, Dơi và chùa Tháp
Cơn mưa chiều heo hút những cánh đồng chưa gặt
Mặt trời đỏ vai Bạc Liêu, chín trên số phận người
Sống bí ẩn, lầm lỳ như đất đai, chết thanh thoát như gió
Những trưa nhà cổ Mỹ Xuyên, những chiều thị trấn Kế Sách
Hồn đêm còn đâu đó bụi đường đẫm vai Vị Thanh
Bao giờ cho ta nói cười thật to giữa ngày hội Oóc-om-boóc
Chiến thuyền đua nhau lao vút trên sông Cổ Cò
Ngầy ngật hơi người vắng văn minh nhưng ngát đầy văn hoá cổ
Gương mặt chàng Miên Mã Tộc buồn và đen,
héo quăn như mẩu tự chết vừa khai quật
Làn mi cong, bộ ngực mẩy của em gái Căm-pốt làm ta ứa nhựa sự sống
Oải, sống chỉ ươm mầm khổ đau, nhưng vì quả chín kia, ta chết

Cho ta về trên bến Tắc Vân nửa khuya 2 giờ sáng
Ai xuôi Đầm Dơi, Tân Tiến, ai về Đầu Trâu, Năm Căn, Thới Bình
Những hẻo rạch sông nước mênh mang, ngỡ góc bể chân trời nào cũng sẽ phải đến
Ngươi từ đâu đến đây bão bùng cơn gió lạ?
Tình yêu thốc tháo bình minh cháy rực buổi sớm loang dài mặt sông
Tím tái tâm hồn ta, ngọn đuốc lá dừa cháy trên dòng Dinh Hạng

Bao giờ câu thơ bốc lửa như đùi em xoăn cỏ cháy
Ta bốc trần từng múi Miên giữa thị xã Vàng bỏ quên
Văn chương – xã hội đen,
Ngôn ngữ và du đãng,
Thi sĩ – tướng cướp
Má mì và Nàng thơ
Ai chân thiện mỹ hơn ai?
Viết mãi bao điều vô nghĩa

Dĩ vãng nỗi đau nào thăm thẳm trong lồng ngực
Chữ nghĩa và Máu,
Linh hồn khô cạn theo từng câu chữ hút tủy xé tràn
Viết, viết đi để một ngày mãi mãi không còn được viết nữa
Bao giờ Nam Ô chết lịm trong nhà thổ váy đùi
Cười đi em, tháng ngày đời ta trong boong-ke tuyệt vọng
Máu chảy trong châu thân và hồn chênh vênh trên những đỉnh Từ
Ngoài đường biên của những vòng kiểm soát
Ta đã chết những ngày xanh tuổi trẻ
Mơ Miên mang mùi mửa máu

Bao giờ cho ta bên biển Đà Nẵng
Những cánh hải âu chớm trắng, vọng hải đài đổ vọng khuya
Tháng ngày ném trong va-ly, chân trời, tình dục và khói thuốc
Ta dự báo những trang viết như một điềm không lành vào văn học xứ sở
Ổ điếm của những con chữ đĩ rạc, hết hương nhuỵ, thiếu sức sống
Nhà văn làm một cai thầu, một chủ chứa, hương nách của sự ngợi ca
Những ý tưởng cùn mòn đá mài, bố cục mọt mối cổ lỗ như nhà rường
Chuyên chở những câu văn diêm dúa không gợi nổi niềm căm hận
Vẩy nước hoa lên bản chất dã man của cuộc sống
Cuộc sống rỉ máu bên trong
Văn chương như nước rửa trên mặt đá
Nhà thơ thành những thằng rồ lang thang dưới đại lộ đọc những câu lộn óc
Kết thành bầy buôn bán phấn son văn chương
Thời oanh liệt của Thơ là mấy cuốn sách bụi bám trong viện bảo tàng
Ngày tháng đổi thay, cái chết nảy ổ sự sống
Bên cảng Tiên Sa ta đã viết
Dự báo cái chết của ta thành vấn đề của thế kỉ…

Bao giờ cho ta cùng em lang thang phố phường Hà Nội
Băm sáu phố phường nghìn năm văn hiến chuyển dạ trong một đêm lúc ta về
Tiếng còi tàu xé ga Hàng Cỏ
Thao thức sự đổi thay nổ tiếng sấm trên đền miếu thiêng
Những câu thơ không còn niềm vui mà ám ảnh
Vụt bắt và tái hiện trong giấc mơ

Như tiếng còi tàu đời ta
Đã ném vào tuổi ba nhăm
Vẫn lạc hồn khi bừng thức giữa trưa, giữa một ga xa lạ
Khi chết vẫn là một trái xa lạ không giải mã…

(Sài Gòn, 20.7.2005)





Vùng sâu kí ức
Trên dây đàn anh hát tự do
Tự do bắt qua thơ
Thơ - Bước lên đỉnh sọ thế giới

Trên trang viết là đêm, trên đêm ngôi sao biếc
Thơ là ánh trăng, biển xa, là những thân tàu
Thơ mở ra thời đại, thơ bay qua cái chết
Là dây đàn ngàn giai điệu xanh sâu

Thơ là trăng hay ánh lóe của trăng?
Sóng lửng đuổi cánh buồm?
Thân tàu chìm vào biển biếc
Thơ là thăng hoa, trôi dạt, hủy diệt
Là vảy của những con cá sáng trong mơ anh
Vì chiếc vảy ánh vàng trăng trắng ấy
Cuộc đời cuốn anh trên bão chòng chành

Không định nghĩa thơ -
                              Quên những định nghĩa thơ
Bởi không lời thơ mới nói hết sự thật
Sự trống rỗng làm đầy thơ,
                              thơ làm đầy sự trống rỗng
Thơ tiếng kêu thét tang thương -
                              Thế kỉ anh đang sống

Thơ cài vào anh những ngày góa bụa
Những ngày ngôn từ bất lực chuyển máu thành thơ
Mình anh một âm vang,
                              mình anh với lưỡi hái cắt cổ
Mình anh tự rã tan với một kiếp sao mờ...
Mưa mù, 6.1998













Nguyễn Hữu Hồng Minh & Nguyễn Huy Thiệp









Nguyen Huu Hong Minh & Phan Nguyen













Chân dung Nguyễn Hữu Hồng Minh 
Sơn dầu - Họa sĩ Lê Sa Long














Trở về






MDTG là một webblog mở để mỗi ngày một hoàn thiện, cập nhật sáng tác mới cho từng trang và chỉ có thể hoàn hảo nhờ sự cộng tác của tất cả các tác giả và độc giả.
MDTG xin chân thành cảm ơn sự ủng hộ tinh thần của các văn hữu đã gởi tặng hình ảnh và tư liệu đến webblog từ nhiều năm qua.