Thứ Hai, 30 tháng 5, 2016

Châu Kỳ (1923 - 2008)

















Châu Kỳ

Tên khai sinh: Châu Kỳ
(5/11/1923 Huế - 6/1/2008 Sài Gòn)
(85 tuổi)
Nhạc sĩ



Thể loại Nhạc vàng
Ca khúc tiêu biểu "Con đường xưa em đi", "Đón xuân này nhớ xuân xưa", "Đừng nói xa nhau", "Được tin em lấy chồng", "Giọt lệ đài trang", "Túy ca"












Ca khúc đầu tay viết năm 19 tuổi của Châu Kỳ

Trở về
Ngọc Hạ













Châu kỳ lúc trẻ








Tiểu sử

Châu Kỳ sinh ngày 5 tháng 11 năm 1923 tại Dưỡng Mong, Thừa Thiên. Cha ông là Châu Huy Hà, một nghệ nhân ca Huế; chị là Châu Thị Minh, được coi là một trong Ngũ nữ minh tinh (miền Nam có Phùng Há, Năm Phỉ; miền Bắc có Ái Liên, Bích Hợp và miền Trung có Châu Thị Minh).

Thuở nhỏ, Châu Kỳ học ở Trường Tiểu học Dưỡng Mong, sau ông lên Huế học ở trường Lycée Khải Định. Ở đây, Châu Kỳ gặp được sư huynh Petrus Thiều, một tu sĩ vừa giỏi về nhạc lý và sáng tác vừa sử dụng thành thạo nhiều loại nhạc cụ phương Tây.

Sẵn dòng máu văn nghệ trong người, lại được thầy giỏi hướng dẫn, nên việc học nhạc và học hát của Châu Kỳ rất mau tiến bộ. Lúc mới biết hát, ông thường bắt chước ngân nga các bài hát bằng tiếng Pháp thịnh hành vào thời đó như là "J'ai deux amours, Tant qu'il y aura des etoiles" mà nam danh ca người Pháp Tino Rossi thường trình bày, nên ông được bạn bè gọi là "Deuxième Tino Rossi".

Đến khi chị Châu Thị Minh lập đoàn ca kịch Huế mang tên Hồng Thu, ông đi hát trong đoàn của chị. Vừa được hát, lại vừa có tiền giúp cha mẹ, ông bỏ học luôn để đi theo nghiệp cầm ca.

Khoảng năm 1942, Đoàn ca kịch Hồng Thu lưu diễn sang Lào: Savanakhet rồi Thakhet. Ở Thakhet, Châu Kỳ bị mật thám Pháp bắt khi đang diễn vở kịch Hồn lao động (cùng với Trần Văn Lang, Châu Thành và nữ nghệ sĩ Mộng Điệp) và đưa lên Ba Vì (nay thuộc Hà Nội) giam giữ.

Năm 1943, Châu Kỳ được trả tự do, nhưng khi về tới Huế thì mới hay mẹ đã bị chết đuối trong một cơn lũ. Buồn rầu, Châu Kỳ đã viết ca khúc đầu tay Trở về và đã được giới yêu tân nhạc rất chú ý.

Sau đó, một số tác phẩm mang âm hưởng cổ nhạc miền Trung của ông ra đời, như: "Khúc ly ca", "Từ giã kinh thành", "Khi ánh trăng vàng lên khơi",...gặt hái được nhiều thành công. Ông tiếp tục sáng tác cho đến hết đời.

Nhạc của ông đã được nhiều thế hệ ca sĩ từ trước 1975 đến nay thể hiện ở Việt Nam và hải ngoại. Năm 2005, trung tâm Thúy Nga thực hiện Paris By Night 78: Đường xưa, vinh danh ông cùng với nhạc sĩ Quốc Dũng và Tùng Giang.

Lúc 1 giờ 10 phút rạng sáng ngày 6 tháng 1 năm 2008 tại Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh), nhạc sĩ Châu Kỳ đã qua đời ở tuổi 85 sau gần hai tháng nằm liệt trên giường vì bệnh. Ông được đưa về quê hương Huế và an táng vào ngày 11 tháng 1 năm 2008 tại đồi Nam Giao.


Cuộc sống gia đình

Người vợ đầu của nhạc sĩ Châu Kỳ là nữ ca sĩ gốc Hải Phòng - Mộc Lan. Người vợ sau của ông là bà Kha Thị Đàng, chị em con chú con bác với Kha Vạng Cân. Bà gắn bó với ông tới cuối đời và hai người có với nhau bốn người con.














Đón xuân này nhớ xuân xưa
Thanh Tuyền

















Tác phẩm







Áo trắng màu vu quy



Âm vang
thơ Đinh Thụy Uyên



Bắc cầu tương tư
thơ Hà Nguyễn



Bến nước Dương Đông
[1] 1955



Bỏ phố lên rừng
thơ Trương Minh Dũng



Cành hoa mai



Cánh nhạn hồi âm
1965



Chiến công rừng Sác



Chiều trên đồi thông
thơ Hoài Hương Tử



Chuỗi cười vô tận



Chờ anh



Chuyện người ngậm ngãi tìm trầm
lời Hồ Đình Phương



Cố đô yêu dấu
[2] 1968



Con đường xưa em đi
1968 lời Hồ Đình Phương



Cuối đường kỷ niệm



Dưới chân thánh giá
1971 lời Hồ Đình Phương



Đàn tôi đã vỡ



Đàn không tiếng hát
1967



Đi giữa quê hương



Đón xuân này nhớ xuân xưa
1968



Đoàn người gánh cỏ
lời Hồ Đình Phương



Đừng nói xa nhau
lời Hồ Đình Phương



Được tin em lấy chồng
1961



Được tin em lấy chồng 2



Đường về nhà em
1966



Em sắp về chưa
1967 thơ Tô Kiều Ngân



Giòng Bến Hải
lời Hồ Đình Phương



Giòng thời gian



Giọt đàn theo giọt lệ
thơ Trương Minh Dũng



Giọt lệ đài trang
1970



Giữa lòng đất mẹ
1966



Gọi tên em



Gửi người em nhỏ



Hoài thu
lời Hồ Đình Phương



Hồi âm (Sao chưa thấy hồi âm 2)
1965 thơ Trương Minh Dũng



Hương Giang còn tôi chờ



Em bé mồ côi
lời Hồ Đình Phương



Em đi về đâu
thơ Trương Minh Dũng



Em không buồn nữa chị ơi
1966 thơ Nguyễn Bính



Khi bóng trăng vàng lên khơi
lời Hồ Đình Phương



Khúc ly ca



Khuya nay anh đi rồi
1965 lời Hồ Đình Phương



Lá vàng khóc lá xanh rơi



Lòng mẹ



Lời kỹ nữ
thơ Xuân Diệu



Ly hương hoài khúc
lời Hồ Đình Phương



Mái tóc thề
1967



Miền Trung thương nhớ



Mộng đào nguyên
1965



Một chiều mưa 
ời Hồ Đình Phương



Mùa thu còn đó
[3] lời Duy Khánh



Mưa trên Quảng Đức
thơ Trương Minh Dũng



Nén hương yêu
1964 lời Duy Khánh



Nếu mai này hoà bình



Ngày mai hôm nay đã tới
Huy Tài



Người đi chưa về
thơ Trương Minh Dũng



Người em văn khoa
thơ Hoài Hương Tử



Người nhớ bài ca, ta nhớ người
thơ Trương Minh Dũng



Nhạc sĩ trong sương chiều



Nhớ
thơ Tô Như



Nhớ mong



Nhớ về xứ Thượng



Nhớ Trúc Giang
1965 Nguyễn Minh Chung



Niềm thương của mẹ
Huy Tài



Nợ trần
1970



Nỗi lòng TTKH



Nửa vầng trăng
thơ Hà Nguyễn



Nước mắt quê hương
lời Hồ Đình Phương



Nụ cười trong mộng
1966 Huy Tài



Phượng tìm hoàng
lời Đinh Hùng



Rừng thay lá



Rừng thương biển nhớ



Sao chưa thấy hồi âm
1965 thơ Trương Minh Dũng



Sầu đông lời Hồ Đình Phương



Thương người em phố nhỏ



Thương về miền trung

[4] 1940



Tiếng ca đó về đâu
thơ Nguyễn Tiến Thịnh



Tiếng hát dân Chàm
lời Hồ Đình Phương



Tiếng hát đồng xanh
lời Hồ Đình Phương



Tiếng ru



Tìm mà không thấy
Hoàng Bảo



Tìm nhau trong kỷ niệm



Tìm quên



Tình quê
lời Hồ Đình Phương



Tình thơ ý nhạc
thơ Trương Minh Dũng



Tôi chưa có mùa xuân



Tôi viết nhạc buồn



Tôi thấy mắt em cười
1966



Trở về



Trôi vào xứ mộng



Từ giã kinh thành
Hoàng Oanh
1954 lời Hồ Đình Phương



Túy ca
1973 thơ Trương Minh Dũng



Vào mộng cùng em
thơ Tô Kiều Ngân



Vẫn Huế ngày xưa



Về sông cũ
thơ Trương Minh Dũng



Vui bước phong trần
lời Hồ Đình Phương



Xin làm người tình cô đơn
lời Hồ Đình Phương



Xin trời thôi mưa
1966



Xông pha



Xuân đến con về



Xuân về người có vui














Chú thích

1/ Bến này thuộc thị trấn Dương Đông, đảo Phú Quốc.
2/ Viết ca khúc này để chia sẻ nỗi đau xót với quê tôi (1968). Và cũng để tưởng niệm hương hồn anh Tăng Duyệt, người đã khuyến khích tôi trên đường sáng tác.
3/ Cảm tác khi nghe bài "Mùa thu chết" của Phạm Duy.



















Những tuyển tập ca khúc hay nhất của nhạc sị Châu Kỳ
















Đám cưới Châu Kỳ và Kha Thị Đàng
(1956)











Ca sĩ Chế Linh & nhạc sĩ Châu Kỳ


























Mộ phần nhạc sĩ Châu Kỳ










Trở về











MDTG là một webblog mở để mỗi ngày một hoàn thiện, cập nhật sáng tác mới cho từng trang và chỉ có thể hoàn hảo nhờ sự cộng tác của tất cả các tác giả và độc giả.
MDTG xin chân thành cảm ơn sự ủng hộ tinh thần của các văn hữu đã gởi tặng hình ảnh và tư liệu đến webblog từ nhiều năm qua.